Stef Smulders
In de vinexwijk waar we in Nederland woonden (Nieuwegein), zagen we behalve muggen, muizen en vage torretjes en spinnen eigenlijk nooit iets bijzonders rondvliegen of -kruipen. Maar sinds we op het Italiaanse platteland wonen, komen we allerlei gekke, enge maar ook leuke wezentjes tegen. Hieronder een eerste selectie van 7 insecten en reptielen die je komende zomer zomaar in of om je tent, stacaravan of vakantieappartement aan kunt treffen:
Inhoudsopgave
1. Cimice of groene schildwants/stinkwants
Aan het eind van de zomer zijn ze er altijd opeens, de felgroene gevleugelde kevertjes die eigenlijk niks naars doen (zoals steken of bijten of zoemen) behalve rondvliegen en met hun harde schild overal tegenop botsen. Dat getik is dan ook de belangrijkste reden om ze te vangen en naar buiten te gooien. Maar dan:
“De groene schildwants dankt het tweede deel van zijn naam aan de smerig ruikende stof die wordt uitgescheiden als een exemplaar wordt bedreigd. Deze stof is zeer moeilijk afwasbaar en kan door zowel volwassen wantsen als nimfen worden afgescheiden.”
Wikipedia
De geur is niet te harden en dus is het beter om deze krengen maar buiten de deur te houden. Ook als je een hond hebt want die vinden het leuk om er mee te spelen met als gevolg… een helse stank! Tegenwoordig is er ook een Aziatische bruine versie die je bijna het hele jaar kunt zien rondfladderen. Helaas net zo stinkvaardig.
2. Kolibrievlinder of sfinge del galio
Dit insect heb ik nooit in Nederland gezien, hoewel het er wel degelijk schijnt voor te komen. Het komt af op de bloemen van bloeiende planten. Iedere dag komt er wel een (steeds dezelfde?) langs om de nectar op te zuigen met een lange roltong.
In eerste instantie dacht ik dat het echt een kolibrie was (zijn die zó klein?), want ze hangen ook stil bij de bloemen die ze interessant vinden met een vleugelslag net zo snel als van de echte kolibrie.
Heel leuk om naar te kijken! De Italiaanse naam betekent sfinx van de galiumplant, waarbij de naam sfinx al uit het Latijn stamt en de plant galium in het Nederlands lievevrouwenbedstro heet.
3. Calabrone nero of blauwzwarte houtbij
Als dit angstaanjagend grote en zwarte insect met een hard gezoem terras of balkon opvliegt, roepen de Italianen vaak verschrikt “Un calabrone! Stai attento!” De paniek is meestal onnodig want de (zeldzame) steek van de vrouwtjesbij is alleen gevaarlijk voor wie er allergisch voor is, niet anders dan met een gewone bij of wesp het geval is.
En dan is het ook nog eens geen echte calabrone, hoornaar of paardenwesp, maar dus een bij. Het is vooral een eng groot beest dat je liever niet in je buurt wil hebben. Rustig blijven en wachten tot het beest weer ophoepelt is het devies.
4. De Italiaanse schorpioen of Euroscorpus italicus
Het is even schrikken als je hier voor het eerst een schorpioen in Italië ziet, zoals ik in de bergruimte onder de buitentrap van ons huis 15 jaar geleden. Het zien van die kromme zwarte staart is voldoende om allerlei horrorverhalen op te roepen. Al is hij nog zo klein, want dat is de Italiaanse variant gelukkig.
Een centimeter of 5 op zijn hoogst (niets vergeleken bij de klassieke soort die 20 cm lang kan worden). Bovendien is de kleine variant niet agressief. Word je onverhoopt toch gestoken, dan ga je niet dood (niet aan het gif tenminste, misschien aan een hartaanval) maar ervaar je een pijn vergelijkbaar met die na een wespensteek.
Of azijn ook tegen de pijn van de schorpioensteek helpt? Ik kwam met de schrik vrij: de schorpioen kwam niet op mij afgerend om mij te vergiftigen maar bleef rustig zitten. Pfff.
5. Hagedis of lucertola
De hagedis en salamander lijken wel wat op elkaar en daarom roepen veel gasten als ze hier net zijn vaak verrast: “Kijk, een salamander!” Maar hier leven alleen hagedissen, lucertole genaamd, en dat zijn reptielen in tegenstelling tot de salamander die een amfibie is en water nodig heeft.
De hagedis kan niet zwemmen zoals we af en toe ontdekken als er weer een in het zwembad verdronken is. Honden proberen ze te vangen: lukt niet, veel te snel en ze stoten inderdaad hun staart af. Die kan je viervoeter beter niet opeten, vertellen ons de Italianen, want in de maag blijft die staart doorgaan met kronkelen…
Er is ook een minder vaak zichtbare grote felgroene variant (smaragdhagedis) die ramarro genoemd wordt.
6. Dwergooruil (autoalarm) of assiolo
Soms schrikken gasten bij ons ’s nachts wakker van een zich steeds herhalende luide pieptoon. Een enkeling vreest dat het het alarm van zijn auto is en klimt uit bed om te controleren of er iemand met zijn kostbare voertuig vandoor gaat (het blijft Italië ten slotte, vol maffiose dieven).
Maar er blijkt niets aan de hand, de pieptoon komt ergens uit de tuin of de wijngaard. Wie of wat maakt dat opvallende geluid? Jarenlang verdachten we de vroedmeesterpad. Maar onlangs wisten ervaren Italofielen te vertellen dat het de dwergooruil is die de pieptoon voortbrengt.
Hij is moeilijk te spotten en we hebben ’m dus nog nooit in het echt gezien. Denken we.
7. Ciclista ofwel wielrijder
Dit is het enig bekende dier op wielen. Het heeft een felgekleurde latexachtige huid die is voorzien van de namen van allerlei sportmerken en die hij kan afstropen. Dat doet hij gelukkig alleen binnenshuis.
De ciclista (het zijn voor het overgrote deel mannetjes) laat zich vooral, zelfs tot op hoge leeftijd, gedurende de weekenden zien, maar nooit bij regen. De steile hellingen zijn kennelijk geen probleem voor hem, sterker nog, hij lijkt het beklimmen daarvan juist leuk te vinden!
Als hij honger of dorst krijgt, stoot hij zijn onderstel af (als een hagedis) en gaat hij op een terrasje zitten om zich van drank en spijs te laten voorzien. Is hij verzadigd dan koppelt hij zijn onderstel weer aan (heel bijzonder, de hagedis kan dit bijvoorbeeld niet) en rijdt hij weer verder al klaagt hij dan soms over dikke benen.
Ook kan hij lezen want als hij het grote bord met de naam van ons gehucht boven aan de weg passeert roept hij steevast “Spagna!” Hij rijdt graag in groepen en dan om wie het eerst bij de ‘finish’ is, wat dat ook wezen moge. Voor dit gedrag is ondanks jarenlange wetenschappelijke studie nog geen verklaring gevonden.
Comments