De opmerkelijke liefde van Italië voor zijn katten

Katten hebben een speciale status in Italië. In Rome zwerven katten vrijelijk door de beroemdste historische bezienswaardigheden. En tijdens je vakantie in Italië kun je zomaar ontdekken dat er een kolonie katten op de camping woont. Er zijn zelfs wetten die zwerfkatten beschermen. Iedereen die een kat schade toebrengt in Italië kan strafrechtelijk worden vervolgd. Katten mogen ook wonen waar ze maar willen, moeten worden gevoed en hebben gratis recht op zorg als ze die nodig hebben. Waarom zijn de Italianen zo gek op hun katten?

Al in de oudheid waren katten metgezellen van welgestelde Romeinen en dienden ze als ongediertebestrijders. Katten werden als heilig beschouwd door de godin Diana, aan wie speciale krachten werden toegeschreven.

Bij de opgravingen van de ruïnes in Pompeï vonden archeologen niet veel goed geconserveerde overblijfselen van katten. Sommigen vermoeden dat katten instinctief gevaar aanvoelden en snel vertrokken voordat de Vesuvius in 79 na Chr. uitbarstte en de stad bedolf. Toch zijn katten te zien in enkele gerestaureerde fresco’s in de overblijfselen van weelderige villa’s in Pompeï.

Beroemde kattenkolonies in Italië

De beroemdste kattenkolonies in Italië bevinden zich in Rome, Venetië en op Sicilië. Door heel Italië wordt geschat dat tienduizenden katten niet worden gedomesticeerd, en velen van hen leven in kattenkolonies. Veel van de gatti di Roma leven en zwerven rond toeristische bezienswaardigheden zoals het Colosseum en de Thermen van Caracalla, en trekpleisters zoals de Spaanse Trappen.

Sur Google Maps, quand on va à Rome vers le Largo di Torre Argentina il y a un site archéologique près de l’endroit où Jules César a été tué et abritant une colonie de chats.

Et aussi le meilleur photobomb de chat. pic.twitter.com/pa8TRNdveV

— Dr. Mathieu E. Rebeaud (@Damkyan_Omega) June 28, 2023

De allerbekendste kattenkolonie van Italië bevindt zich in Largo di Torre Argentina, een plein met 4 Romeinse tempels en de overblijfselen van het Theater van Pompeius. Dit is de plek waar Julius Ceasar in het jaar 44 v. Chr. werd vermoord.

In de Romeinse restanten zelf kun je niet komen, maar bezoekers kunnen de katten er wel rond zien lopen of ze ontmoeten bij het souvenirwinkeltje.

Romeinse katten

Behalve op de Largo di Torre Argentina, vind je in Rome verschillende kattenkolonies terug, elk met tal van katers, poezen en kittens met hun eigen unieke persoonlijkheid. Sommigen zijn vriendelijk, anderen arrogant, maar de meeste hebben de typisch afstandelijke houding waar katten om bekend staan.

Lokale organisaties zetten zich in voor de zorg van deze katten, vaak onder leiding van een gattara (kattenvrouwtje), die hulp krijgt van dierenartsen voor sterilisatie en castratie.

Een van de bekendste gattare was de Italiaanse filmster Anna Magnani. Als katten gewond of ziek zijn, worden ze tijdelijk opgevangen tot ze herstellen. Sommige oude of gehandicapte katten krijgen een permanente plek in een opvang met extra zorg.

De katten van Venetië

Enkele decennia geleden waren straatkatten overal te vinden in het beroemde Venetië, de stad die leeft met het water. De straatkatten mochten vrij rondlopen om muizen en ratten op afstand te houden. In de 13de eeuw werden sommige katten zelfs gefokt als jager. Maar in de jaren 60 van de vorige eeuw waren veel katten ziek, en dit begon een probleem te worden.

Een kattenvrouw die sterilisatieprogramma’s voor katten organiseerde, werd aanvankelijk met weerstand ontvangen, maar dit heeft uiteindelijk wel geholpen bij het uitroeien van ziekten onder katten. Tegenwoordig zijn katten als huisdier populairder dan straatkatten in Venetië, maar er zijn nog steeds kleine kattenkolonies, waaronder eentje bij de beroemde boekwinkel Acqua Alta.

Siciliaanse katten

Sicilië wordt beschouwd als de regio met de meeste verwilderde katten in heel Italië, grotendeels dankzij het gematigde klimaat in het zuidelijke Middellandse Zeegebied. Deze katten hebben geleerd om te overleven in het ruige landschap van dit betoverende eiland.

Beroemde Italiaanse katten

Met zo veel kattenliefde is het niet verwonderlijk dat een aantal katten de status van landelijke beroemdheid hebben behaald. Maak kennis met een aantal van de bekendste Italiaanse katten.

Barivel – de langste kat ter wereld

Barivel, een Maine Coon die samenwoont met zijn Italiaanse familie in Vigevano, Pavia, heeft sinds 2018 het Guinness World Record voor de langste kat ter wereld. Deze grote kat meet maar liefst 120 cm in de lengte!

Toen de eigenaren van Barivel, Cinzia Tinnirello en Edgar Scandurra, foto’s van hun reusachtige kat op sociale media plaatsten, dachten sommige mensen dat de afbeelding gemanipuleerd was. Maar de omvang en lengte van Barivel zijn 100 procent echt.

Nerina – de vriendelijkste bewoner van het Colosseum

#Nerina, the late great #Colosseum cat#classicscaturday #caturday pic.twitter.com/GxEYbMOQnr

— Sarah (@Sarah404BC) May 8, 2021

Nerina was nog een kitten toen ze zich aansloot bij de kattenkolonie in het Colosseum van Rome, en het historische amfitheater werd haar permanente thuis. Maar in tegenstelling tot veel koloniekatten die verdwijnen wanneer toeristen arriveren, genoot de vriendelijke zwarte kat ervan om bezoekers te volgen en poseerde ze vaak voor foto’s. Velen betreurden het toen Nerina in 2021 op 10-jarige leeftijd overleed aan medische problemen.

Toldo – een trouwe metgezel

Toldo had een bijzondere band met zijn eigenaar. Dat was een oude man genaamd Iozelli Renzo uit Montagnana, die Toldo als kitten redde en toen voor hem zorgde. Toen Renzo in 2011 overleed, volgde Toldo de kist van het huis naar de begraafplaats. Jarenlang bezocht Toldo daarna het graf en liet kleine ‘geschenken’ achter, zoals stokjes, takjes, bladeren, een keukenrol, tandenstokers en plastic bekers.

Tommasino – de miljonairskat

Tommasino, een zwart zwerfkatje dat gered werd van de straten van Rome door Maria Assunta, werd een multimiljonair toen de 94-jarige weduwe in 2011 overleed. Ze liet haar hele nalatenschap – naar schatting zo’n 12 miljoen euro – na aan de straatkat via haar verpleegster, die bleef zorgen voor Tommasino en een dierenwelzijnsorganisatie oprichtte.

Katten in Italiaanse spreekwoorden

Met zo veel kattenliefde zal je niet verbazen dat de felinische fenomenen zijn opgenomen in een groot aantal Italiaanse spreekwoorden.

• “I gatti hanno sette spiriti” – Katten hebben zeven geesten. In andere landen zegt men ook wel dat katten negen levens hebben.
• “Quando il gatto non c’e, il topo balla” – Letterlijk: als de kat er niet is, danst de muis. Wij zeggen: als de kat van huis is dansen de muizen op tafel.
• “Di notte tutti i gatti sono neri” – ’s Nachts zijn alle katten zwart. Een suggestieve uitspraak over hoe vrouwen er onder de dekens allemaal hetzelfde uitzien.
• “Tanto va la gatta al lardo chi ci lascia lo zampino” – Zo vaak gaat de kat naar het spek, dat ze haar poot verliest. In essentie betekent dit zoiets als: wie de bal kaatst, kan hem terugverwachten.
• “Non c’e trippa per i gatti” – Er is geen pens voor de katten. Dit is een gezegde voor wanneer de dingen niet gaan zoals je wilt.

Bron: The Italian Cultural Foundation at Casa Belvedere