Groeten uit de Laars deel 10: Eveline Maat in Marzabotto (Bologna)

De weg door Parco Montesole voert langs sprookjesachtige borgo’s door bossen met eeuwenoude eiken. Ik rijd over een weg van steenslag naar de oprit van de podere, de boerenhoeve, van Eveline Maat. Het uitzicht, dat zich opent als ik langs een veld rogge kom, strekt zich adembenemend uit over de hele vallei.

Twee vrolijk blaffende honden heten me als eerste welkom. Eveline, slank en goedlachs, probeert ze tevergeefs tot de orde te roepen. We lopen langs de oude boerderij, waar nu de B&B en de zadelkamer zijn. Op het terras blijft ze staan.

‘Dit is waar ik het meest van geniet in Italië,’ ze maakt een weids gebaar, ‘de natuur hier, de rust, het groen, de vogels die zingen. Natuurlijk is er ook het heerlijke eten, de cultuur en de geschiedenis, maar dit…’

Even later zitten we met een espresso aan de lange tafel in de moderne woonkeuken. ‘Dit was 20 jaar geleden nog een stal met een hooizolder.’

Bologna of Barcelona

Had ze dit zelf 35 jaar geleden kunnen bedenken? Als 22-jarige uit de Midden-Beemster kreeg ze als een van de eersten de kans met een Erasmusbeurs naar het buitenland te gaan. ‘Ik kon kiezen tussen Barcelona en Bologna. Voor een studente klassieke talen lag Barcelona niet echt voor de hand. Ik was nog nooit in Italië geweest, sprak de taal niet en mijn verwachtingen waren wel erg romantisch.’ De eerste maanden vielen een beetje tegen.

‘Bologna was ontzettend leuk en ik had een heerlijk sociaal leven, maar ik moest ook colleges volgen waar ik niets van begreep.’ Ze kan er nu wel om lachen. ‘Niemand had me ook vertelt dat Bologna van oktober tot december in de mist gehuld zou zijn. Nu is dat minder, maar mijn illusies over ‘zonnig Italië’ werden ruw onderuit gehaald.’ De grauwe studentenflat waar ze verbleef was ook niet echt ideaal. ‘Ik woonde er met meiden uit zuid-Italië en Sicilië. Zij waren bijna even ver van huis als ik.’

Waar ze absoluut geen rekening mee had gehouden was Federico, de superleuke Italiaanse student architectuur op wie ze stapelverliefd werd. ‘Mijn beurs liep af en ik wilde wel afstuderen, dus ben ik teruggegaan naar Nederland.’ Een jaar later was ze weer terug in Bologna; dit keer om er te blijven.

Voor Italië of Federico?

Ze heeft gekozen voor de liefde van haar leven, Italië kwam op de tweede plaats.

‘Ik wilde gewoon bij Federico zijn.’ Ze gingen samenwonen in Bologna, de stad waar hij vandaan komt en waar zijn ouders woonden. Dat eerste jaar in Italië was best moeilijk. ‘Er waren geen mobieltjes, geen internet, we schreven brieven. Ik voelde me zo schuldig als de brieven die ik uit Nederland kreeg eindigden met: we missen je zo. Ik had het gevoel dat ik iedereen in de steek had gelaten. Soms droomde ik er zelfs van.’

Haar eerste prioriteit was een intensieve taalcursus. ‘Ik weet niet meer of het 4 of 5 maanden was, maar ik had iedere dag les. Ik wilde zo snel mogelijk goed Italiaans leren spreken en schrijven.’ Ze werd opgenomen in de familie van Federico en die spraken natuurlijk alleen maar Italiaans.

‘Bovendien gaf ik bijles Latijn en Grieks aan middelbare schoolkinderen, dat maakte het nog belangrijker dat ik de taal goed beheerste.’ Later heeft ze ook nog Nederlands aan Italianen geleerd. ‘Dat waren vaak mensen die precies de omgekeerde reis maakten, Italianen die voor de liefde juist naar Nederland vertrokken.’

Van Bologna naar de Apennijnen

In 1992 werd hun dochter geboren en 6 jaar later volgde een zoon. Het appartement waar ze woonden werd te krap. ‘Ik heb altijd gedroomd van natuur, rust en dieren, eigenlijk ben ik nooit een stadskind geweest.’ De familie van Federico had al jaren een oude boerderij met 140 hectare grond in de gemeente Marzabotto, even ten zuiden van Bologna ‘We hadden dus de mogelijkheid.’

Ze trokken eerst in de oude boerderij. Later kwam de vernieuwbouw van de stal waar we nu zitten. Federico heeft het allemaal ontworpen. Daarna hebben ze zich samen helemaal op hun società agricola, hun boerenbedrijf gericht.

‘Ik wilde graag paarden dus we hebben twee Haflingers gekocht, heerlijke paarden die oorspronkelijk uit Alto Adige, Zuid-Tirol, komen. We hadden geen idee dat de merrie al zwanger was, dus toen hadden we er drie.’ Ze zijn blijven fokken en bieden tochten door het schitterende natuurgebied aan. ‘Dat was Federico zijn ding, nu heeft mijn zoon Ludo het overgenomen.’

Ze kijkt opzij naar de comfortabele stoel waar Federico in zit. Hij heeft 3 jaar geleden een hersenbloeding gehad. De revalidatie is redelijk goed gegaan maar er is veel dat hij niet meer kan.

Nederland – Italië

Als ik Eveline vraag of ze na al die jaren ‘Italiaanse’ is geworden, twijfelt ze geen seconde. ‘Italië is mijn thuisland, ik zou ook nergens anders meer willen wonen dan hier, maar ik ben en blijf een Nederlandse. Het is iets met de mentaliteit, met de manier van omgang met de werkelijkheid. Nederlanders staan toch iets meer met hun voeten in de klei. Italianen praten veel maar zeggen dan soms heel weinig. Ik heb ook het gevoel dat ik nog steeds soms nuances mis, dat ik niet zeker weet wat écht waar is en wat maar woorden zijn. Ik ben toch wat directer, wat concreter dan veel van mijn vrienden en vriendinnen.’

Dat heeft de relatie met Federico soms ook moeilijker gemaakt. ‘Ik was me er ook niet van bewust dat ik toch een mammone getrouwd had; eentje met een ongezonde dosis machismo.’ Een mammone is een Italiaanse jongen die thuis nooit iets heeft hoeven (en mogen) doen.

‘Federico deed niets in het huishouden: hij kookte niet, maakte niet schoon, niets. In het begin heb ik daar nog wel strijd over geleverd. Uiteindelijk heb ik me er maar bij neergelegd.’ 

En haar kinderen? Evelines dochter kijkt even op van haar schilderwerk. ‘Ik kom van Mars,’ zegt ze lachend. Na een beetje aandringen blijkt ze toch Italiaanse te zijn. Ze heeft een jaar in Nederland gewoond en gewerkt en spreekt goed Nederlands, maar ze is nu definitief terug.

‘Ludo, mijn zoon is volbloed Italiaan. Tot hij een jaar of 3 was heb ik hem Nederlandse boekjes voorgelezen, Jip en Janneke en zo, tot hij op een avond zei: mama, io sono Italiano, mama ik ben een Italiaan. Toen ben ik er maar mee opgehouden. Ondertussen zijn we ook nog een typisch Italiaans familiebedrijf geworden.’

Naar de toekomst

‘Het bedrijf is eigenlijk een beetje organisch gegroeid, best wel Italiaans eigenlijk.’

Ze staat in de wei ingeklemd tussen twee Haflingers die allebei om aandacht vragen. 2 meter verder drinkt een pasgeboren veulen bij haar moeder. Eveline is duidelijk in haar element. Een wei verder staan 2 ‘logeerpaarden’. De B&B-kamers kwamen erbij. De meeste mensen blijven een paar dagen om lekker tot rust te komen en buitenritten te maken.

10 hectare landbouwgrond worden verpacht. Daarop wordt organisch rogge verbouwd en haar dochter kwam 2 jaar geleden met het idee zelf etherische olie te gaan maken. ‘Dus hebben we nu ook een halve hectare lavendel.’

Eveline is al blij dat het allemaal mag. ‘Dat blijft toch het moeilijkste in Italië die bureaucratie en de regeltjes en zeker hier, omdat we in een regionaal natuurpark zitten. Waarschijnlijk zijn die regeltjes er in Nederland ook,’ voegt ze er snel aan toe, ‘Maar soms snap ik niet hoe een gemeente zo weinig interesse kan hebben voor de ontwikkeling van een toeristische trekpleister.’

Zou ze het anders doen, als ze opnieuw kon kiezen? ‘Zeker niet.’ Ze schudt haar hoofd en kijkt om zich heen. De zon is langzaam achter de bergkam aan het zakken.

‘Ik heb mijn hart gevolgd, dat zou ik iedereen aanraden.’ Ze is even stil. ‘Misschien kun je alleen beter iets meer tijd nemen om te wennen dan ik heb gedaan.’

3 tips van Eveline om jouw emigratie naar Italië tot een succes te maken

• Maak na je emigratie de tijd om de taal echt te leren. Als je het niet meteen doet, doe je het nooit.
• Hou er rekening mee dat in Italië de ‘interpretatie van regels’ vaak belangrijker is dan wat er lijkt te staan.
• Volg je hart, maar geef jezelf ook de tijd.

In het hart van het betoverende Montesole Park, ligt Società Agricola Monte Termine, een oase van natuurlijke schoonheid gewijd aan het koesteren van uw meest gedenkwaardige momenten. Gelegen tussen de steden Bologna en Florence, wordt deze locatie omringd door de ongerepte schoonheid van de Apennijnen, waar het gebrul van herten nog altijd samenvloeit met het gehuil van wolven. Hier ontstaat een betoverend landschap dat de ziel raakt. Het aanbod bestaat uit onder andere overnachten. paardrijden, kinderfeestjes en vrijgezellenfeesten.