Aart Heering
Het bizarre weer van dit jaar – late nachtvorst en zeven hittegolven met temperaturen tot 40 graden Celsius – heeft fikse gevolgen gehad voor de Italiaanse wijnoogst van 2017. De totale opbrengst komt dit jaar uit op 40 miljoen hectoliter, maar liefst 26% minder dan vorig jaar. Italië blijft daarmee wel ’s werelds grootste wijnproducent, omdat ook de nummers 2 en 3, Frankrijk (37,2 miljoen hl) en Spanje (35 miljoen hl), te lijden hebben gehad onder de extreme weersomstandigheden, zij het minder dan Italië.
Binnen Italië zijn er trouwens grote regionale verschillen. In het noorden bedraagt de daling zo’n 13% en dat betekent dat er ook dit jaar wel weer voldoende prosecco, traminer en barbera zal worden geproduceerd. Ernstiger is de situatie in het centrum en zuiden. In Toscane, Lazio, Apulië en Sicilië leveren de wijnstokken dit jaar 30-40% minder dan in 2016, en dat betekent minder chianti, frascati, negoramaro en nero d’avola. De winkelprijzen zullen naar verwachting gemiddeld 10-20% hoger komen te liggen.
Minder maar beter?
Maar hoe zit het met de kwaliteit? Een lagere opbrengst hoeft niet te betekenen dat de wijn ook minder goed zou zijn. Integendeel, in Italië is al sinds de jaren 80 een ontwikkeling gaande naar ‘minder maar beter’. Overal in het land zijn oenologen druk doende om oude, op bulkproductie gerichte, wijnstokken te vervangen door nieuwe aanplant met geringere oogst maar meer smaak, en om vergeten varianten weer in ere te herstellen. Dat proces heeft de Italiaanse wijnsector, die goed is voor 1,3 miljoen banen, geen windeieren gelegd. Meer dan de helft van de Italiaanse wijn gaat naar het buitenland en vorig jaar nam de export nog eens toe met ruim 6%, zowel qua volume als prijs.
Zware wijn met veel alcohol
Een bruuske daling door hitte en droogte zoals dit jaar, waardoor de druiven kleiner en zoeter dan normaal blijven, hoeft echter niet garant te staan voor hoge kwaliteit. Dat betoogt Riccardo Cottarella, de voorzitter van Assoenologi, de Italiaanse vereniging van wijnkundigen: ‘Dit wijnjaar stemt mij droevig. Niet alleen de kwantiteit maar ook de kwaliteit ligt laag.’ Zijn collega Samuel Cogliati spreekt van ‘onevenwichtige druiven, met te veel suikers en een lage zuurgraad waardoor je zware, weinig verfrissende wijnen met een hoog alcoholpercentage krijgt.’
Standsorganisatie Coldiretti roemt 2017 daarentegen als een ‘uitstekend wijnjaar’, maar die verenigt dan ook de meeste Italiaanse wijnboeren in zich zodat we gevoeglijk kunnen spreken van een oratio pro domo. Tegelijk drukt de Coldiretti haar leden op het hart om zich te wapenen tegen de gevolgen van de klimaatverandering. Door droogteresistente onderstokken aan te planten en drones te gebruiken om tijdig te kunnen zien waar bevloeiing nodig is.
De beste Italiaanse wijnen van 2017
Te midden van de sombere berichten valt er op wijngebied ook nog wel wat vrolijks te melden. Zo heeft een internationale jury van deskundigen onlangs de jaarlijkse lijst van de vijftig beste Italiaanse wijnen opgesteld.
Winnaar is dit jaar de Oreno, een Toscaanse blend van merlot, cabernet sauvignon en petit verdot. Piëmont en Toscane zijn als vanouds de best vertegenwoordigde regio’s, met respectievelijk dertien en tien nominaties. Dat als wijnstok de Piemontese Barolo met tien en de Toscaanse Brunello met zes vermeldingen het hoogst scoren, is ook weinig verrassend.
Maar Italië kent honderden wijnrassen en daarom komen we, nog afgezien van de blends, in de eredivisie van de wijn ook minder beroemde namen tegen als caberlot, taurasi (de trots van Campania!), morellino di scanzano, nerello mascalese (in de Etna Rosso) en de Friulaanse vitovska.
Italiaanse wijn: de top 10 van 2017
- Oreno 2015 – Tenuta Sette Ponti – Toscana
- Terlaner Rarity 1991 – Cantina Terlano – Alto Adige
- Giulio Ferrari Riserva del Fondatore Trentodoc 2006 – Ferrari F.lli Lunelli – Trentino
- Barolo Ravera 2013 – Elvio Cogno – Piemonte
- Brunello di Montalcino Tenuta Nuova 2012 – Casanova di Neri – Toscana
- Valtellina Superiore Rocce Rosse Sassella Riserva 2007 – AR.PE.PE. – Lombardia
- Bolgheri Sassicaia 2014 – Tenuta San Guido – Toscana
- Gewürztraminer Epokale Spätlese 2009 – Tramin – Alto Adige
- Trebbiano d’Abruzzo 2013 – Valentini – Abruzzo
- Barolo Monprivato 2012 – Giuseppe Mascarello e figlio – Piemonte
De volledige lijst vind je op de site van de Corriere della Sera.
Foto: YouTube
Comments