De geschiedenis van Italië: het meest weten we in ons landje van de Renaissance en van de oudheid. Maar wat weten we van de Risorgimento? Wie zijn nu Mazzini, Garibaldi, Farini, d’Azeglio: al die namen die je op de Italiaanse straatnaambordjes ziet prijken? Wat weten we van WOI en WOII in Italië, de ‘jaren van lood’ of van de periode van Berlusconi? Berlusconi is nog redelijk in het vizier, maar dan overheerst het beeld van de paljas. Maar waarom stemden Italianen op hem? In Proeftuin Italië, een nieuw boek van twee historici van de Universiteit van Utrecht, Corduwener en Weststeijn, wordt het allemaal helder uitgelegd.
Italiaanse geschiedenis in Italië
Het is niet eenvoudig grip te krijgen op de Italiaanse geschiedenis als buitenstaander. In Italië is iedereen historicus, filosoof en literatuurwetenschapper. De culturele opvoeding van zijn burgers heeft de Italiaanse staat goed geregeld. Op school worden de klassiekers onderwezen en ook als je rechten studeert of loodgieter wilt worden zul je La Divina Commedia van Dante moeten bestuderen.
In de Italiaanse boekhandel vind je alle klassiekers tentoongesteld. Door die scholing en hang naar cultuur is in de Laars geschiedenis wel populair. Bepaalde historici en historische onderwerpen worden veel gelezen. Marco Travaglio, Bruno Vespa, mythologie. Als je een willekeurige Italiaan vraagt naar de Italiaanse geschiedenis heeft hij er een mening over. Die is echter vaak anekdotisch. Wat vaak ontbreekt is het grote verhaal. Een buitenlander ziet door de bomen het bos niet meer.
Italië als voorloper
Het boek Proeftuin Italië geeft ons een inkijkje in 150 jaar contemporaine Italiaanse geschiedenis. De geschiedenis vanaf de eenwording. Een fijn boek, want in het Nederlands is er weinig goede literatuur over het onderwerp. Dít boek heeft ook een visie: Italië zou volgens de auteurs voorloper zijn op veel politieke gebieden. Italië ontwikkelde het fascisme met Il Duce. Het was het eerste met de naoorlogse partijconsensus en het eerste met de afbraak daarvan en de eerste met de opkomst van het populisme (Berlusconi). Italië dus als proeftuin van fenomenen die elders in Europa en de wereld navolging zouden krijgen.
Verdiensten van de schrijvers
De relatie tussen machthebbers en onderdanen staat in dit boek centraal. Hoe wordt de kloof tussen burger en politiek gedicht? Een interessante visie die me als lezer bij de les houdt. De schrijvers maken gebruik van verhalen uit de populaire cultuur. Films en muziek die de Italiaanse geschiedenis kleurden, zetten het verhaal kracht bij. Historische figuren worden geportretteerd, daarbij wordt gebruik gemaakt van veel Italiaanstalige literatuur.
De wetenschappers weten de Italiaanse liefde voor anekdotes te combineren met een wetenschappelijke visie. Het resultaat is een werk met wat Italiaanse flair, toegankelijk voor een breed publiek en interessant met het oog op de Italiaanse verkiezingen van volgende maand. Ik ben benieuwd wat Italianen vinden van deze visie van de Nederlandse historici. Ik ben blij met dit boek en raad het zeker aan bij de lezers van DitisItalie.nl.
Proeftuin Italië – hoe het mooiste land van Europa de moderne politiek uitvond
door: Pepijn Corduwener en Arthur Weststeijn
288 blz.
€ 19,99 (ook beschikbaar als e-book)
Prometheus, verschijnt op 20 februari 2018
ISBN 9789035145016
Comments