We genieten er allemaal van: mensen die naar het buitenland trekken, op de voet gevolgd door de camera én door een kritisch publiek dat meekijkt via de tv. Bij elke aflevering van ‘Ik vertrek’ gonst Twitter van het commentaar.
Niet zonder reden trouwens. Het verbaast ons ook vaak hoe onvoorbereid (geen geld, geen vergunningen, geen kennis van de taal) mensen soms in hun emigratieavontuur stappen. Niet zelden zien we zo’n ‘happy family’ dan ook weer op haar voetschreden terugkeren.
Toch blijft het trekken. Zowel om te kijken als om het zelf te doen. Want één ding moet je al die stellen en gezinnen die het avontuur aangaan meegeven: lef.
Emigratieverhalen
Ook freelance journaliste Renate van der Bas doet een duit in het emigratieverhalenzakje met haar boek Italië Voorgoed, dat de ondertitel ‘portretten van blijvers’ heeft meegekregen. De titel zegt het al. Het gaat in dit boek om de verhalen van mensen die niet hebben opgegeven bij het eerste jaar (of jaren) van tegenslag, maar hebben doorgezet.
Van der Bas geeft een zestal verhalen weer van heel verschillende mensen. Het enige wat ze gemeen hebben is dat ze allen naar Italië zijn vertrokken, wat het voor ons Italiëliefhebbers natuurlijk extra interessant maakt.
Een van de moeilijkste landen
Zelf schrijft ze in haar voorwoord: ‘Mijn speurtocht naar te portretteren Italiëgangers leverde vreemd genoeg vooral ‘losse’ individuen op. Mannen en vrouwen die zich – al dan niet met kinderen – zonder vaste Nederlandse partner staande houden in Italië.’ Ze is ervan overtuigd dat het geen toeval is, maar dat het te maken heeft met dat Italië ook een van de moeilijkste landen is om je te vestigen. Italië is – zo geeft Van der Bas aan – een van de mooiste landen ter wereld, maar je bent er veel flexibeler als je alleen maar voor jezelf hoeft te zorgen.
In Italië Voorgoed krijgen we een inkijkje in de levens van achtereenvolgens Caroline, Renée en Matthijs, Lidy, Willem-Jan, Diane en Rohn. Alleen deze laatste, Rohn Meijer, is bekend (als modefotograaf). De rest bestaat uit ‘gewone’ Nederlanders die om zeer uiteenlopende redenen in Italië terecht zijn gekomen en er het beste van proberen te maken.
Pad vol tegenslagen
Dat klinkt alsof het een pad vol tegenslagen is, en inderdaad, ook de tegenslagen worden volop belicht in het boek. Dat varieert van problemen met lokale wetgeving en tegenwerking door de overheid tot een regelrechte maffia-aanslag voor radijskweker Willem-Jan. Stuk voor stuk moeten de geportretteerden de rauwe kanten van Italië zelf op de harde manier ervaren om ermee te leren omgaan. De conclusie lijkt dat we in Nederland heel wat beter af zijn, wat veel zaken betreft. Renée en
Matthijs, die met hun kinderen verhuisden naar een boerenwoning bij Volterra, zeggen hierover: ‘Wil je als Nederlander in Italië overleven, dan moet je of heel erg rijk zijn, of heel mooi zijn, of heel goed muziek kunnen maken, of echt helemaal Italiaans zijn geworden. Voldoe je aan geen van deze eisen, dan ga je het niet redden.’
Ontmoediging of aanmoediging?
Dat klinkt een beetje als een ontmoediging, maar uiteraard is er ook aandacht van de mooie kanten van het land. Ze zitten tenslotte toch niet zomaar in Italië. Het klimaat, het eten, de ruimte en de mensen… Het zijn de zaken die ervoor gezorgd hebben dat ze zijn gebleven. Het boek gaat wat dieper op de beweegredenen en persoonlijke ervaringen van de vertrekkers in dan wat in zo’n aflevering van ‘Ik vertrek’ aan bod komt.
Leuk om nog even na te genieten van de vakantie aan de Italiaanse rivièra of een beetje te mijmeren over een ander leven terwijl hier de herfst inzet. En daarmee is Italië Voorgoed zowel een leuk boek voor mensen die er zelf over nadenken om de grote stap te zetten, als voor de mensen die denken: zij liever dan ik.
Italië Voorgoed
door: Renate van der Bas
208 blz.
€ 17,95
Uitgeverij De Boekenmakers, 2011
Comments