Wordt het nee, of tegen alle verwachtingen in toch een ja? Italianen stemmen zondag over hun nieuwe grondwet. Beleidsmakers in Brussel houden de adem in. Want als Renzi het referendum verliest, kunnen in het land euro-kritische partijen aan de macht komen.
De nieuwe grondwet voorziet in een nieuwe krachtverhouding in het Italiaans parlement. Senaat en Kamer – vergelijkbaar met de Nederlandse Eerste en Tweede Kamer – hebben daar nu gelijke macht. Als de nieuwe grondwet wordt aangenomen verdwijnt dat evenwicht.
De Senaat wordt volgens de plannen flink kleiner en kan in de toekomst wetsvoorstellen niet langer torpederen. De wankele Italiaanse regeringen moeten zo steviger in het zadel komen dan nu het geval is. Tegelijkertijd krijgt de centrale overheid meer competenties in het beslissen over de Italiaanse regio’s. Vooral dat laatste punt ligt gevoelig in Italië.
Messen slijpen
Maar niet alleen daarom slepen de tegenstanders van premier Matteo Renzi afgelopen tijd hun messen. Na een overmoedige aankondiging op te stappen als de Italianen zijn voorstellen afwijzen, zagen de oppositiepartijen hun kans schoon. Niet de nieuwe grondwet, maar Renzi wegstemmen bij het referendum is de inzet geworden.
Vijf Sterren Beweging
De Vijf Sterren Beweging en de Lega Nord, de twee grote populistische partijen in het land, voeren een felle campagne. Vooral daardoor kijken Brussel en financiële markten nerveus naar het verloop van de stemming. Als Renzi het verliest maakt de Vijf Sterren Beweging kans het roer over te nemen. Deze partij staat kritisch tegenover de euro en het functioneren van de Europese Unie.
Onzeker
Voorlopig zou volgens peilingen het nee-kamp op winst kunnen rekenen, al is het verschil met ja maar klein. Ook weet zeker een kwart van de Italianen nog altijd niet wat te gaan stemmen. Zondag om elf uur ’s avonds sluiten de stembussen en kan het tellen beginnen.
Foto’s: Rop Zoutberg
Comments