Interview met Rosanna Colicchia van ItalRosa

Ik ben al 15 jaar docent en vind het altijd interessant om te kijken hoe andere docenten en taalscholen Italiaans het doen. Deze scholen zijn veelal eenpitters die het meeste zelf doen: de administratie, de financiële en boekhoudkundige kant, de marketing én – je zou het bijna vergeten – het lesgeven.

Een van die ondernemers die ik hoog heb zitten, vanwege het niveau van lesgeven, de leerlingenaantallen, de bereikte resultaten en de stabiliteit van jarenlange activiteiten is Rosanna Colicchia, met haar taalschool ItalRosa in Hilversum. Naast docent is zij ook tolk en vertaler. Ik interviewde haar voor Dit is Italië.

Waar komt je liefde voor het Italiaans vandaan?

Dat zit in mijn DNA denk ik. Ik ben thuis 3-talig opgegroeid – met Italiaans, Nederlands en Fries – maar tijdens de middelbare school in Nederland besloot ik dat mijn Italiaans vooral grammaticaal gezien wel een boost kon gebruiken. En dus ging ik braaf studeren in de boeken die mijn vader toentertijd gebruikte om Nederlanders wegwijs te maken in het Italiaans.

Spraken je ouders Italiaans met je?

Alleen mijn vader. Mijn moeder is een Friezin.

Waar ga je zelf naartoe op vakantie in Italië?

Ik ben in 15 van de 20 regio’s geweest – de oostkust ken ik niet goed – maar ik ben vanwege de familiebanden het vaakst te vinden in Liguria en in Calabria.

Wat doe je met ItalRosa?

Met ItalRosa geef ik onderwijs in de Italiaanse taal en cultuur. Ik ben ook nog werkzaam als tolk/vertaler. Daarnaast ben ik auteur van divers les- en studiemateriaal voor Prisma en onlangs heb ik met ItalRosa zelf een beeldwoordenboek uitgegeven.

Voor de cursisten proberen we aan het eind van het cursusseizoen regelmatig een activiteit te organiseren en voor het 20-jarig en 25-jarig jubileum zijn we met een grote groep afgereisd naar Firenze en Bologna om daar bij mijn collega’s een week te gast te zijn.

Hoe is je beroep veranderd in de afgelopen 26 jaar?

De kern van mijn beroep als docent is niet veranderd. De omstandigheden wel en ook het te gebruiken lesmateriaal.

Ik begon part-time met ItalRosa en was in de begintijd gedurende 6 jaar ook part-time in dienst bij de Rijksuniversiteit Groningen. Daar was ik van mijn collega’s wel de eerste die bijvoorbeeld televisiefragmenten als lesmateriaal gebruikte.

Sinds augustus 2003 ben ik fulltime via ItalRosa aan het werk. Jarenlang alleen en sinds september 2016 voor wat betreft de lessen met de ondersteuning van achtereenvolgens Federica, Elena en nu Sara.

Toen in 2020 de scholen sloten vanwege de pandemie, zijn we direct overgestapt op online lessen. Vanwege de verhalen van mijn familie en vrienden uit Italië waren we al voorbereid en hebben we geen enkele les hoeven te verzetten. De mogelijkheid om op afstand les te volgen is gebleven en er wordt regelmatig gebruik van gemaakt.

Hoe is het om ondernemer te zijn in de culturele sector?

Financieel gezien valt dat niet altijd mee. Ik heb het wel meegemaakt dat mensen telefonisch informatie inwonnen en dan zeiden: ;Zo duuur? Dat is veeeeeel te duur!’

Uitleggen dat je een universitaire studie hebt gedaan, bijscholingen aan universiteiten in Italië hebt gevolgd en kwaliteit levert, heeft dan geen enkele zin.

Qua werkgebied heeft ItalRosa meer en beter betaalde opdrachten sinds de verhuizing naar Hilversum in 2008. Je moet als ondernemer zeker om kunnen gaan met enige mate van financiële onzekerheid.

In sommige periodes is er veel of te veel werk en in andere periodes weer veel minder; dat betekent dus dat je goed je inkomsten moet managen om tijdens de magere periodes je rekeningen te kunnen blijven betalen.

Kun je iets vertellen over obstakels in 26 jaar ondernemer zijn als Italianist?

In januari 2008 verhuisde ik naar Hilversum. Mijn studenten in Groningen had ik overgedragen aan een collega, ook al namen een paar de moeite om eens in de zoveel weken naar Hilversum af te reizen. Ik ben voor wat betreft het lesgeven weer helemaal opnieuw begonnen. Dat kun je niet een obstakel noemen, maar een uitdaging was het zeker wel.

Het werken als tolk/vertaler voor de overheid levert wel obstakels op, met name financiële. De overheid wil (terecht) kwaliteit, maar daar sinds de zogenaamde aanbestedingen via bemiddelaars de tolk/vertaler niet meer rechtstreeks voor betalen.

Aan de ene kant moeten wij investeren in cursussen/trainingen om die kwaliteit op peil te houden en aan de andere kant moeten we ook nog strijden voor een fatsoenlijk tarief, want je begrijpt dat zo’n bemiddelaar niet uit ideële motieven zijn werk uitvoert.

Heb je bijzondere leerlingen die je bij zijn gebleven?

Ja, eigenlijk teveel om op te noemen. Ik heb met een groot aantal ook nog op regelmatige basis contact. Bij één oud-student was ik zelfs getuige bij zijn huwelijk in Rome …

Wat zijn bijzondere dingen die je hebt meegemaakt als tolk/vertaler?

Een paar jaar geleden ging in het weekend de telefoon en bleek ik de (zoveelste) Italiaanse notaris van mijn klant aan de lijn te hebben. Er was nogal wat mis gegaan bij dat kantoor en ik was inhoudelijk beter op de hoogte van een en ander dan de notaris. Uiteraard heb ik hem vriendelijk verzocht na het weekend terug te bellen, zodat we konden praten met de klant erbij.

Toen ik net tolk was – in 2003 – werd ik samen met de verdachte alleen gelaten omdat de rechercheur die het verhoor deed het bewijsstuk op ging halen. Toen hij terug kwam met een groot mes dacht ik: dit overkomt me niet nog een keer.

Qua politiewerk heb ik als tolk bepaalde dingen mogen doen die voor mij persoonlijke echt de krenten in de pap waren, dingen die je in films ziet, zeg maar.

In de rechtbank gaat het er meestal iets voorspelbaarder aantoe, maar ook dan keek ik een keer ineens in de tandeloze mond van een verdachte die met zijn gebit in de hand plotsklaps iets wil demonstreren…

Kun je iets vertellen over je nieuwste boek?

Mijn nieuwste boek heb ik gemaak in samenwerking met illustrator Benno Hendriks van 6design en is mijn kleurrijkste en vrolijkste boek tot nu toe. Het is een geïllustreerd woordenboek Italiaans. Het bestaat uit 28 thema’s en is geschikt voor taalniveau A1/A2, maar ook voor hogere niveaus zitten er vast nog onbekende woorden tussen.

Bij elk thema hoort een creatieve oefening. Uiteraard ontbreken de antwoorden en een overzicht van alle woorden niet. ItalRosa is de uitgever. Best spannend om zoiets in eigen beheer te doen, maar we zijn blij met en trots op het resultaat. We hebben ook al een paar mooie recensies ontvangen en horen ook vaak dat het ook erg in de smaak valt bij kinderen.