in , ,

La Spezia, de bezienswaardigheden en de gevulde mosselen

Amerigo Vespucci in de haven van La Spezia (foto's: Aart Heering)

La Spezia is een van die plaatsen waar je normaal aan voorbijrijdt. Op weg naar de fameuze Cinque Terre, vlak ten zuiden van de stad, of naar Toscane in het Noorden, dan wel naar de badplaatsen van de Riviera del Levante, de kust ten oosten van Genua.

Dat is ook wel te begrijpen. La Spezia, een provinciehoofdstad van 90.000 inwoners, bezit betrekkelijk weinig monumenten en had traditioneel geen toeristische roeping. De spezzini, zoals de bewoners heten, hadden genoeg aan de industrie en de haven, die ook nu nog de voornaamste bron van inkomsten vormen.

Het centrum van La Spezia op de kaart

La Spezia verwelkomt toeristen

Maar het gemeentebestuur heeft jaren geleden besloten om de stad ook voor vakantiegangers aantrekkelijk te maken. Aldus geschiedde. Het centrum werd autovrij gemaakt, musea geopend en vergroot en monumenten gerestaureerd.

Zodoende rijden Italiaanse en buitenlandse toeristen steeds vaker niet meer stilletjes voorbij aan La Spezia, waar de bezoekers vorig jaar (2024) goed waren voor 1,2 miljoen overnachtingen, 16% meer dan in 2023.

Het centrum van La Spezia

1. Centro Storico La Spezia

Het oude centrum, een reeks straatjes rond het Piazza Sant’Agostino en de Via del Prione, staat ook wel bekend als het quartiere medievale, de middeleeuwse wijk. Maar sinds de Tweede Wereldoorlog klopt die naam klopt nog maar ten dele.

La Spezia was en is een belangrijke marinehaven, met scheepswerven en wapenindustrie, en was daarom een geliefd doelwit van Britse en Amerikaanse bommenwerpers. Erg intelligent waren de bommen in die tijd nog niet, zodat ook het grootste deel van de middeleeuwse huizen aan gruizels ging.

Latere bebouwing, verder weg van de haven, is beter bewaard gebleven, zodat La Spezia nog heel wat interessante panden telt in Jugenstil/art déco (die in Italië Liberty heet). Het centrum herbergt nu een groot aantal winkeltjes en gezellige cafés en restaurants, waar de terrassen elke avond zo vol zitten, dat je meteen wel kunt zien dat La Spezia (of Spezia zonder La zoals plaatselijke puristen betogen) geen arme stad is.

Op het Piazza Sant’Agostino trekt een bronzen beeld van een wulps ogende dame de aandacht. Het stelt de uit La Spezia afkomstige Contessa di Castiglione voor, de gravin die als spion en als minnares van de Franse keizer Napoleon III, de Italiaanse koning Victor Emanuel II en nog een risje potentaten een wezenlijke bijdrage aan de Italiaanse eenwording van 1860 zou hebben geleverd.

Virginia Oldoini, Contessa di Castiglione

2. Museo Amedeo Lia

In 1995 doneerde ir. Amedeo Lia zijn rijke en zeer gevarieerde kunstcollectie aan zijn stad, die haar onderbracht in een klein maar fijn museum, waar je in alle rust een paar uurtjes kunt doorbrengen. In 13 zalen is van alles bijeengebracht: antieke beelden en glaswerk, altaarstukken, majolica, koraal, schilderijen van grootheden als Cranach, Ruysdael en een prachtig Zicht op Rome vanaf het Quirinaal (toen het pauselijk en nu het presidentieel paleis) van Caspar van Wittel uit Amersfoort die in Italië furore maakte als Gaspare Vanvitelli.

Zicht op Rome vanaf het Quirinaal

Het meest interessant zijn de Florentijnse schilderstukken uit de eerste helft van de 14e eeuw in zaal IV. Je ziet daarin hoe aan het begin van de Renaissance de middeleeuwse heiligen en madonna’s met hun starre, iconische blik plaats maakten voor levensechte figuren en emoties.

Wie de voorkeur geeft aan moderne schilderkunst kan in La Spezia ook terecht, in het CAMeC, het Centro d’Arte Moderna e Contemporanea, met Italiaanse sterren als Fontana, Vedova en Morandi.

Museo Civico Amedeo Lia
Via del Prione 234 
http://museolia.museilaspezia.it 
Facebook en Instagram @museoamedeolia

3. Schuilen tegen de bommen

Het Ricovero Antiaereo Quintino Sella was een van de voornaamste schuilplaatsen tijdens de bombardementen waaraan La Spezia in de Tweede Wereldoorlog was blootgesteld. Het is een 500 meter diep en 6 meter breed complex van tunnels, dat in 1942 werd aangelegd en toen plaats bood aan 6.500 mensen.

Een paar jaar geleden is het geopend voor het publiek dat nu vanaf de centrale Via del Prione niet alleen een museum binnenloopt, maar ook terechtkomt in een virtuele realiteit van het leven onder de bommen.

Gebruiksvoorwerpen en video’s vertellen van het dagelijks leven in de gebombardeerde stad. Dwalend door de zwak verlichte diepe gangen voel je de beklemming van weleer. Een opschrift roept op om zuinig te zijn met woorden want ‘de lucht is kostbaar hier’.

En een simulatie met licht- en geluidseffecten van het beruchte bombardement van 13 april 1943 laat je de angstige ervaring van de schuilende burgers meebeleven.

www.galleriaquintinosella.com

4. Castello di San Giorgio

Ruim 50 meter boven de stad torenen de resten van het kasteel dat de naam draagt van Sint Joris, beschermheilige van Genua. De Genuezen bouwden het in de 14e eeuw om de zuidgrens van hun gebied te controleren. Sindsdien is er heel wat aan vernield en vervangen, maar de basis staat er nog.

Het kasteel biedt nu plaats aan het archeologisch museum van La Spezia, met onder meer objecten uit de tijd van de Liguri, de Keltische stam die hier huisde voor de komst van de Romeinen, en de Romeinse stad Luni. Het is ook een korte wandeling opwaarts waard omdat je vanaf de top van het bastion een mooi uitzicht hebt over de stad, de Golf van La Spezia (ook wel bekend als de Golfo dei Poeti, van de dichters) en de marinehaven.

Zicht op de stad La Spezia vanaf de burcht

La Spezia is ook de thuishaven van de Amerigo Vespucci, een in 1930 gebouwd zeilschip dat dienstdoet als trainingsboot voor de Italiaanse marine en net een 2 jaar durende tocht rond de wereld heeft gemaakt. Voor de Italianen is het ‘de mooiste boot ter wereld’. Dat zal wel wat overdreven zijn, maar als hij in de haven ligt, is hij zeker een kijkje waard.

De trots van de Italiaanse Marine in de haven van La Spezia: Amerigo Vespucci
De trots van de Italiaanse Marine in de haven van La Spezia: Amerigo Vespucci

5. De kathedraal van La Spezia: mooi of lelijk?

De kathedraal van La Spezia

Als elke zichzelf respecterende middelgrote Italiaanse stad heeft ook La Spezia haar kathedraal, maar anders dan andere stamt de Chiesa di Cristo Re (de kerk van Christus Koning) niet uit een ver verleden, maar is zij pas in 1975 gewijd.

Voordien deed de Augustinuskerk aan het gelijknamige plein dienst als kathedraal, maar toen die wat klein werd bevonden, werd in de jaren 60 een gloednieuw godshuis gebouwd. Het resultaat is, laten we zeggen, confronterend. Een ronde, kale betonnen moloch waarvan je op het eerste gezicht denkt dat dat die een goede kans zou maken bij de uitverkiezing van de lelijkste kerk van Italië.

Maar anderen vinden het juist een mooi voorbeeld van eigentijdse religieuze architectuur. Leuk is wel, dat het altaar in het midden staat. Daarmee weerspiegelt het gebouw de toen in de katholieke kerk ontluikende geest van vernieuwing: de pastoor die als zielenherder niet voor of tegenover de gelovigen staat maar te midden van zijn kudde.

Bovendien misstaat de kathedraal niet naast het aanpalende Piazza Europa, waar het gemeentehuis en andere kantoren zijn gebouwd in de rationalistische stijl van de jaren 30.

6. Gevulde mosselen

De gevulde mosselen van La Spezia

La Spezia is een havenstad en de traditionele keuken is dan ook die van vis en zeevruchten. In de restaurants krijg je Ligurische specialiteiten geserveerd als de mesciùa, een groentesoep met kikkererwten, bonen, linzen en tarwe.

De farinata is een hartige taart van kikkererwtenmeel. Ansjovis krijg je gefrituurd of in het zout. En de plaatselijke pesto genovese wordt uiteraard bereid met Ligurische basilicum en olijfolie.

Lekker eten in La Spezia

Een uniek gerecht uit de cucina spezzina zijn de muscoli ripieni, gevulde mosselen. (Anders dan in de rest van Italië worden mosselen in Ligurië niet cozze genoemd maar muscoli.) De vulling bestaat uit een heerlijke mix van vis, vlees en groen.

De serveerster van Mitili e Mitili (Schelpdieren en schelpdieren), een plezierige uitspanning aan de haven, heeft de ingrediënten van het door hen gebruikte recept voor me opgesomd: mortadella (worst); peterselie, parmezaan, knoflook; tijm; marjolein en fijngemalen mosselen.

Genieten van het goede leven op het terras van Mitili e Mitili

Als dat wordt gevolgd door een portie linguine (platte spaghetti) met een saus van mosselen, pesto, paprika en tomaat, dan word je wel gelukkig in La Spezia. Zeker als een en ander wordt overgoten met een plaatselijke witte Colli di Luni. En als je geld te veel hebt, afgesloten met een glaasje sciacchetrà, de zoete dessertwijn van de Cinque Terre.

Overnachten in La Spezia? Hier zijn enkele tips voor de best scorende accommodaties

Hotels / Guesthouses

Appartementen & Self-catering

Vakantiehuizen / droomplekken

Meer toeristische info vind je op www.visitspezia.it

Written by Aart Heering

Historicus die al meer dan 30 jaar in Italië woont, waarvan 20 als journalist en 12 als medewerker pers en politiek van de Nederlandse ambassade in Rome. Is sinds mei 2022 weer werkzaam als journalist. Actief lid van de Gruppo del Gusto, de gourmetgroep van de buitenlandse persvereniging in Rome.

Comments

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Klaprozen in het landschap van Toscane

Klaprozen in Toscane: hét lentetafereel dat je niet mag missen

Hoe was jouw Italiaanse vakantie?

23 dingen uit je vakantie-evaluatie (die je volgend jaar weer vergeten bent)