Column: de palio

Het is voorbij. Ik haal de knopen uit de touwtjes waarmee onze vlag een tijdlang wapperde aan ons balkon. Hij kan de kast weer in. De groengele vlaggetjes die over de straten in onze contrada, onze wijk, hingen zijn vanochtend weggehaald. Tegelijk met de grote vlaggen die de grijze lantaarnpalen de afgelopen tijd opvrolijkten. En het grote schild met ons symbool, een brullende leeuw, die de bezoekers van onze contrada welkom heet, zal ook wel niet meer boven de toegangsweg hangen. De palio is voorbij.

Feestweek in de contrada

Het één week durende feest in mijn Toscaanse dorpje, ter ere van ‘Onze-Lieve-Vrouw van Altijddurende Bijstand’ is nu echt afgelopen. Geen sagra meer waarop je trippa of pasta met hazenvleessaus kunt eten tot je geen boe of bah meer kunt zeggen. Geen kraampjes waar je wat prullaria kunt kopen om de ambulancedienst of een ander goed doel te ondersteunen. Zelfs de zinderende spanning die de afgelopen week in de lucht leek te hangen is met de afloop van de palio verdwenen. Het wordt opeens weer stiller in het dorp. Hoewel dat ook kan komen doordat de openluchtrepetities van de roffelende trommels die bij het feest horen tot de komende lente afgelopen zijn.

Wapperende vlaggen

Het enige wat ons nog dagelijks aan alles zal laten terugdenken is de vlag op de klokkentoren die blijft wapperen tot de rafels erbij hangen. Het is die van de winnaar van de palio die aan het eind van de feestweek wordt gehouden: de roodblauwe vlag van onze grote concurrenten van de contrada van de Draak. Nog één keer de palio winnen en ze gaan ook de boeken in als winnaars van de Cencio, de vlag voor de contrada die drie keer op rij de palio wint. Tot nu toe lukte dat alleen onze contrada en wat waren we trots die keer dat dat gebeurde: het was de eerste keer in de geschiedenis van de palio en wij schreven die!

Een belangrijke traditie

Ik moet wel bekennen dat dat niet zo moeilijk was als het lijkt: die geschiedenis gaat namelijk slechts een jaar of 10 terug. Maar in die tijd is de palio wel uitgegroeid tot iets groots wat ik niet achter ons kleine dorpje had gezocht. Hoewel de ‘Contrada van de Wolven’ na het eerste jaar afhaakte wegens te weinig mensen, zetten de Draken, de Leeuwen en de Adelaars hun beste beentje voor.

Inwoners van de verschillende contrada’s zijn echt betrokken en de ’teamspirit’ groeit tijdens de avonden waarop de bewoners van de wijk samen eten en plannen en afspraken maken. Diezelfde spirit verstoort trouwens ook van tijd tot tijd de ietwat gezapige sfeer in de dorpsbar wanneer het omslaat in puur fanatisme en de bezoekers uit de verschillende wijken verhitte discussies voeren over de palio, de kostuums, de gemiste tromroffel of het gevallen vaandel.

Het gaat niet om meedoen, het gaat om winnen!

Want er is niet alleen een prijs te winnen met de palio, maar ook met de mooiste kostuums. Net zoals er een prijs is voor de beste tromroffelaars en de meest adembenemende show van de vaandeldragers. En omdat niemand voor de ander wil onderdoen, zijn de resultaten daarvan elk jaar spectaculairder. Er wordt heel wat afgereisd om de juiste stoffen en accessoires te vinden voor de middeleeuwse kostuums die gedragen worden tijdens de optocht voorafgaand aan de palio. En die zijn absoluut Academy Award-waardig.

De trommelaars van de verschillende contrada’s repeteren één keer per week in de buitenlucht en je hoort hoe ze daarbij vooruitgang boeken. En het gezoef van de vliegende vaandels die regelmatig bij de buren op het grasland komen oefenen, wordt steed minder vaak onderbroken door de doffe plof waarmee ze op de grond vallen. Iedereen zet echt alles op alles om zo goed mogelijk voor de dag te komen.

En dan… de palio zelf

En wat dacht je van de palio zelf! Tja, wat zal ik ervan zeggen. Het is ietwat anders dan die beroemde palio in Siena. Geen zand op een dorpsplein, geen juichende mensenmassa en geen briesende paarden. Wel per contrada 6 renners en een versierde kruiwagen met daarin een 7de teamlid. Die na het afgaan van het startschot door twee renners drie keer om het voetbalveld wordt getrokken om daarna te worden doorgegeven aan het 2de groepje renners en vervolgens aan het 3de groepje dat alles op alles zet om als eerste over de eindstreep te komen.

Heel eerlijk gezegd is de eigenlijke palio een beetje een anticlimax na al het grootse spektakel dat er aan voorafgaat. Het doet er zelfs een beetje afbreuk aan. Maar niemand die daar een opmerking over zal maken. Want ondanks de rivaliteit die er heerst op de veld van de palio en daarbuiten, zijn de drie contrada’s wat dat betreft heel eensgezind: wee je gebeente als je daar iets over zegt. We hebben mooi wel onze eigenste palio en lang niet elk Toscaans dorp of stadje kan daar op bogen!