Aart Heering
Heb je genoeg van de standaardvakantie op overvolle stranden, in drukke steden en met lawaaiig volk om je heen? Ga dan gezellig het klooster in! Na een jaar hard werken kan het een verademing zijn: stilte, rust, wandelen in de vrije natuur, eenvoudige maar eerlijke kost en voor wie wil samenzang en gebed. En waar kun je beter op retraite dan in Italië?
In elke Italiaanse regio staan kloosters, pelgrimshuizen, voormalige seminaries en nonnenpensions klaar om steeds grotere aantallen gasten te herbergen, zodat langzamerhand echt van een trend kan worden gesproken.
Reli-vakantie
Natuurlijk is zo’n reli-vakantie niet voor iedereen weggelegd. Kloosters liggen vaak in een wonderschone omgeving en in de grote steden vormen zij een oase van rust. Maar je moet wel bereid zijn om tijdelijk afstand te doen van elke vorm van luxe.
De prijzen liggen laag, maar daarvoor krijg je (meestal) ook een Spartaans ingericht onderkomen met vrijwel kale wanden, slechts opgesierd met een crucifix, wat heiligenbeelden en soms als frivoliteit een Heilig Hart, met een minimum aan meubels en met stevige eenpersoons ledikanten, die – al dan niet krakend – niet direct uitnodigen tot woeste bijslaap. Als daar al sprake van kon zijn, want nogal wat van deze onderkomens zijn verplicht uniseks.
Bij de gezamenlijke maaltijd in de eetzaal, of beter gezegd de refter, kun je met de disgenoten een goed spiritueel gesprek voeren zonder echter al te uitbundig te worden, zeker in gastverblijven waar een avondklok wordt gehanteerd.
Feiten en cijfers
Zo, voor wie nu nog niet is afgeschrikt, volgt hier dan de feitelijke en praktische informatie. In totaal trekt Italië elke zomer circa 5,6 miljoen reli-toeristen, van wie 3,3 miljoen buitenlanders. Het gaat daarbij vooral om pelgrims, die meestal grote trekpleisters bezoeken in Rome (Vaticaan), Padua (Basiliek van H. Antonius), Assisi (Franciscus) en San Giovanni Rotondo (Padre Pio).
Maar voor de liefhebbers liggen er over heel het land verspreid nog meer dan 1.500 van dit soort heilige plaatsen, waarvan sommige onverwacht populair blijken. Zoals bijvoorbeeld het Heiligdom van de Zalige Maagd van de Rozenkrans in Pompeï, een neobarokke basiliek uit het einde van de 19de eeuw, die jaarlijks evenveel of zelfs meer bezoekers trekt dan de vermaarde opgravingen in die stad.
Maar de in talloze busladingen aangevoerde pelgrims zijn in financieel opzicht niet de beste klanten. In Rome herken je ze zo: gedwee sjokkend onder leiding van hun pater die zijn sjofele en grotendeels bejaarde kudde voedt met meegebrachte broodjes en karige maaltijden in het goedkoopste pelgrimshuis dat hij heeft kunnen vinden.
Groei in het reli-toerisme
Vandaar dat de Moederkerk, altijd dringend verlegen om fondsen voor goede werken, zich nu gretig gestort heeft op de snel groeiende markt van rustzoekende vakantiegangers die wat meer te makken hebben.
De vereniging ORI (Ospitalità Religiosa Italiana), die voor de Italiaanse bisschoppenconferentie de pelgrimsopvang regelt, kreeg vorig jaar een half miljoen aanvragen van niet-pelgrims, tweemaal zo veel als in 2017.
En volgens ISTAT (het Italiaanse CBS) is 1,6% van het aanbod van de ‘opvangcapaciteit voor recreatief toerisme’ nu van religieuze aard. Daarbij gaat het om zo’n 3.500 instellingen met in totaal 125.000 bedden. De grootste concentratie daarvan bevindt zich natuurlijk in Rome, maar ook het landelijke Umbrië, la terra di San Francesco, Veneto en Lombardije scoren goed.
De meeste kloosters zijn als gastverblijf weinig riant, maar andere zijn inmiddels dusdanig ingesteld op toeristen dat daarvoor al de term Grand Hotel Chiesa is uitgevonden. Als ze dan ook nog eens prachtig gelegen zijn, dan is dat inderdaad niets te veel gezegd.
Populairste kloosters voor je retraite in Italië
Hieronder volgen een paar van de meest populaire accommodaties voor retraites in Italië:
1. De uit de 5de eeuw stammende Abdij van Farfa in Fara in Sabina, provincie Rieti, boven Rome, biedt binnen onderdak aan alleen mannen, in de Foresteria (gastenverblijf) buiten de muren ook gemengd. www.abbaziadifarfa.it
2. Het duizend jaar oude Klooster van Camaldoli ligt schitterend in de Toscaanse Apennijnen in Poppi, Arezzo. Omliggende boerenwoningen zijn nu ingericht voor gasten. www.camaldoli.it
3. San Francesco del Deserto: op een eilandje in de Lagune van Venetië herbergen minderbroeders vanouds pelgrims en toeristen. www.sanfrancescodeldeldeserto.it
4. Convento della Verna, Chiusi della Verna, Arezzo. Ook hier te gast bij Francescanen, met als opties gezamenlijke maaltijden dan wel een eigen kluis alleen op de berg. www.santuariolaverna.org
Dronebeelden van het heiligdom:
5. In de Abdij van Praglia, provincie Padua moeten de gasten zich richten naar het dagritme van de Benedictijner monniken. www.praglia.it
6. De Abdij van Vallombrosa in Reggello bij Florence wordt gerund door de Vallombrosianen, een kleine afsplitsing van de Benedictijner Orde. Beperkte beschikbaarheid. www.monaci.org
7. In het Benedictijnerklooster San Pietro di Sorres op Sardinië (provincie Sassari) verwachten de monniken verwachten deelname aan hun geestelijke oefening. www.sanpietrodisorres.net
8. Heel wat anders is Villa San Michele in Fiesole boven Florence. Dit antieke klooster is getransformeerd tot een van de meest luxueuze hotels van Toscane. www.villasanmichele.com
9. In Apulië, provincie Foggia, in een natuurlijke grot op de Monte Gargano ligt het klooster annex heiligdom gewijd aan de Aartsengel Michael: Santuario San Michele. Met aanpalend pelgrimshotel. www.santuariosanmichele.it
10. Hoog in de bergen boven Biella in Lombarije ligt het aan de Zwarte Madonna gewijde Santuario di Oropa. Met maar liefst 300 kamers voor pelgrims en natuurminnaars. www.santuariodioropa.com
Liever geen katholiek klooster?
Voor wie nu wel genoeg heeft van kloosters en heiligen is er nog de Foresteria Valdese in Torre Pellice ten westen van Turijn, in het enige deel van Italië waar (Waldenzer) protestanten in de meerderheid zijn. www.foresteriatorre.org
Verder zoeken naar kloosters in Italië
Wil je ook in retraite in Italië? Een goed overzicht van door kerkelijke instellingen bestierde toeristische onderkomens vind je op de site www.ospitalitareligiosa.it die je ook in het Engels uitgebreid informeert.
Je kunt ook naar de site www.bed-and-breakfast.it gaan en daar zoeken op ospitalità conventuale voor een lijst van honderden kloosters met ruimte voor gasten. Met waar nodig nuttige details als: alleen mannen, alleen vrouwen, zelden beschikbaar, zelf koken en uitsluitend religieuzen.
Comments