Aart Heering
Op de terugweg van de zomervakantie in de Alpen kwamen mijn vrouw en ik langs Provesano di San Giorgio della Richinvelda. Een bloemrijke naam voor een saai buurtschap van amper 400 inwoners op het platteland van Friuli. Toch heeft Provesano één keer alle Nederlandse media gehaald. Dat was in juli 2002, toen Pim Fortuyn hier werd begraven. Ik ben toen als verslaggever meer dan een week in Provesano geweest en kon het natuurlijk niet laten om er zestien jaar na dato nog eens een kijkje te nemen.
Hilarische toestanden
Daarbij kwamen al gauw de herinneringen op aan de soms trieste maar vaak hilarische toestanden die zich afspeelden aan de vooravond van de teraardebestelling. Zo gaf de opzichter van de gemeentelijke begraafplaats aanvankelijk de noodzakelijke vergunning niet af, omdat de tombe niet goed zou sluiten.
Aan Italiaanse journalisten en belangstellenden moest elke keer weer worden uitgelegd dat in Nederland rechts en homo wél samen kunnen gaan.
Volksartieste Vanessa wilde zingen tijdens de mis voor de vermoorde politicus, maar stuitte op een brute weigering van don Piergiorgio, de dorpspastoor. Bernard de Vries, oud-voorman van Provo in Amsterdam, terechtgekomen in Udine als eigenaar van een lampenzaak, kwam eer kwam betuigen aan Fortuyn als ‘nieuwe Provo’.
Eddy de barman
Een plaatselijke uitgever wilde een publicitair graantje meepikken door een congres te wijden aan de politicus Fortuyn en de regisseur Pasolini, die weinige kilometers verderop, in Casarsa, begraven ligt. Eddy, de uitbater van het café tegenover het huis van Fortuyn in Provesano, was enkele dagen de meest geïnterviewde barman van Italië en omstreken.
En aan Italiaanse journalisten en belangstellenden moest elke keer weer worden uitgelegd dat in Nederland rechts en homo wél samen kunnen gaan.
Provesano en omgeving
Tussen de bedrijven door was het wel de moeite waard om ook de nabije omgeving te verkennen. Zo kwamen we in het middeleeuwse stadje Spilimbergo, dat nog altijd het centrum is van de traditionele terrazzo- en mozaïeknijverheid, en waar we in de trattoria van Afro zwolgen in de Friulaanse specialiteiten.
Natuurlijk ook in San Daniele, waar ze de heerlijke gelijknamige rauwe ham maken en dat op het eerste gezicht net zo veel prosciutterie telt als inwoners. In Maniago kijk je verder je ogen uit naar de producten van de ambachtelijke messenproductie. En dan heb je nog Rauscedo, een plaatsje van niks dat niettemin essentieel is voor de Italiaanse wijnbouw. Hier kweken ze de onderstammen van de wijnstokken uit het hele land vandaan.
Gesloten luiken
Het dorpsplein van Provesano, Piazza Risorta, ligt er op de warme zondagmiddag zoals meestal slaperig bij. Op nummer 2 zijn de luiken van het huis van Fortuyn, Rocca Jacoba genoemd naar zijn moeder, gesloten. Het had ooit een museum moeten worden, maar dat is er nooit van gekomen.
Ertegenover, in de bar van Eddy, die inmiddels is overleden, brengt zijn Braziliaanse weduwe Vilma me bij een glas tai, de locale witte wijn, graag op de hoogte van de jongste ontwikkelingen. Het pand is al lang eigendom van een Nederlandse bankier, die het als vakantiehuis gebruikt en af en toe langs komt, zegt ze.
Maar er komen ook nog steeds Nederlanders om het huis te fotograferen, het tafeltje naast de ingang van het café te bekijken waar Fortuyn placht te lezen en te schrijven, en een bezoek te brengen aan zijn graf.
Het graf van Fortuyn
Dat laatste doen wij ook, en het is droevige ervaring. De in blinkend wit Carrara-marmer opgetrokken monumentale – de Italiaanse pers gebruikte indertijd het woord faraonico – tombe met het trotse familiewapen detoneert wel een beetje op deze provinciale dodenakker.
En veel bezoek lijkt er niet meer langs te komen, veel minder althans dan in 2007 toen ik hier ook was en voor het graf nog bloemen, briefjes en andere aanhankelijkheidsbetuigingen te vinden waren.
Nu liggen er wat uitgedroogde rozen, zonverkleurde plastic boeketten, een verregende foto en een gipsen madonnaatje. In het marmer gehouwen is de spreuk Loquendi Libertatem Custodiamus: laten we waken over de vrijheid van het woord.
Dat zonder meer, maar het tafereel brengt ook een ander Latijns gezegde in gedachten: Sic transit gloria mundi.
Provesano, het huis van Fortuyn en de begraafplaats op videobeelden:
Wonen in Provesano?
Mocht je nu enthousiast zijn geworden over Provesano en overwegen om er zelf een optrekje te kopen, dan hebben we nog een tip voor je. Op dit moment staat dit huis aan de Via Giuseppe Garibaldi nummer 1 voor een vraagprijs van € 225.000 te koop. Mét uitzicht op het centrale plein en het voormalige huis van Pim Fortuyn. Je kunt ook één appartement in het pand voor slechts € 79.000 aanschaffen.
Comments