Lotje Lomme
Dit is het 5de deel van een 10-delige serie over hoe ik er 20 jaar over deed om gecertificeerd docent Italiaans te worden. In deel 4 kon je lezen dat ik was gestopt met taalcursussen en dat ik in Italië verward en ongelukkig werd, wat ook werd vastgesteld door een psycholoog tijdens een korte vakantie in Nederland.
Waarschuwing vooraf: in deze column komen onderwerpen gerelateerd aan mentale problemen aan de orde.
Mijn vader reed me met de auto terug naar Italië
Ik denk dat dat voor hem geen fijne rit is geweest om een half verwarde dochter achter te laten in Italië. Dit was ook de tijd dat er nog geen smartphones waren. Af en toe ging ik naar zo’n rode telefooncabine in de straat en belde met een telefoonkaart goedkoop naar Nederland. Terug in Bologna ging ik zwerven over straat. Eindeloos wandelen onder die portici, zonder doel, alleen.
Ik had wel door dat dit nergens toe zou gaan leiden, dus schreef me uit bij de universiteit en bij de Nuffic-beurs en ging terug naar Nederland. Niet iedereen kan aarden in een ander land en niet bij iedereen loopt het uit op een psychose.
Het was de zomer van 2003. Van die zomervakantie staat me niet zoveel bij. In september schreef ik me in bij Cultuurwetenschappen aan de Universiteit van Maastricht. Ik vond een leuke kamer maar de verwarring werd groter en de psychoses werden erger.
Ik had het gevoel dat ik ontworteld was
Al die cultuurverschillen in die 5 jaar hadden hun tol geëist. Sinds het verlaten van de middelbare school had ik een jaar in Brazilië gezeten, een jaar in Amsterdam gewoond, 2 jaar in Bologna en nu zat ik in Maastricht. Ik ging overal hyperbetekenissen in zien, de studie lukte me niet meer, ik dacht dat mensen mijn gedachten konden lezen en ik moest opdrachten uitvoeren van de stemmen in mijn hoofd. Zoals warrige mails sturen naar de Italiaanse zangeres Carmen Consoli.
Inmiddels was ik wel in behandeling bij een psychiater in Helmond, in de buurt van mijn ouders. Ik zag toen ook dingen die er niet waren, zoals mijn overleden oma. Ook ging ik opnieuw zwerven, van Maastricht met de trein naar Luik, Antwerpen en van daar kwam ik ’s nachts terecht in Eindhoven waar ik in mijn eentje cafés ging aflopen en uiteindelijk belandde bij de buren van mijn broer.
In november raadde mijn psychiater me aan te beginnen met antipsychotica
Dat sloeg goed aan. Ik stopte met de studie in Maastricht en ging opnieuw kijken naar een andere opleiding. Toen ben ik ook bij een open dag geweest van de opleiding Italiaans van de Universiteit van Amsterdam, maar ik koos uiteindelijk voor Taal- en Cultuurstudies in Utrecht. In februari vond ik een kamer in Utrecht en begon aan de opleiding.
Ik merkte direct dat ik heel veel kennis al had over de oudheid. Die examens over de oudheid had ik wel gehaald in Italië en door al het stampwerk daar had ik een heel gedegen basis. Ook wilde ik per se dat Italiaans onder de knie krijgen. Ik had het gevoel dat als ik de taal maar goed zou beheersen, er geen verwarring meer zou zijn. Dus die psychoses waren voor mij een sterke motivatie om toch bezig te blijven met het Italiaans.
Ook kreeg ik een vrijstelling voor Italiaans A1
Voor Italiaans 2 (niveau A2) haalde ik een 8,5, maar voor het examen B1, Italiaans 3, zakte ik. Ik kreeg als feedback dat ik veel te moeilijke constructies maakte die ik zelf grammaticaal niet goed begreep. En ik snapte niks van de conjunctief, de aanvoegende wijs. Toen schaamde ik me daar weer voor. Ik had 2 jaar in Italië gewoond en zakte voor dit tentamen! Ik had mezelf overschat en de taalstudie onderschat.
Dit is een belangrijke les geweest voor mij. Maar het bevestigde wel mijn wil en versterkte mijn doorzettingsvermogen om dit verdorie wél onder de knie te krijgen. Ik zou dat stomme examen halen en mijn taalkennis van het Italiaans zou zo goed worden dat ik niet meer aan mezelf zou hoeven twijfelen. Dat niet meer aan mezelf hoeven twijfelen is niet gelukt, maar uiteindelijk zou ik na 20 jaar niet meer twijfelen aan mijn kennis van het Italiaans.
Tegenwoordig is de vereiste om aan een Italiaanse universiteit te mogen studeren het B2-niveau
Dat was in mijn tijd niet. Ik heb met een A2-niveau gestudeerd aan de Università di Bologna, en daar ben ik dus op vast gelopen. Nu was het 2004. Ik was 3 jaar bezig met het Italiaans, terug in Nederland en was gezakt voor het B1-examen. Ik was boos en heel teleurgesteld in mezelf.
Ik kon het examen pas een jaar later weer herkansen, in het voorjaar van 2005. Ik ging de conjunctief pas snappen toen iemand tegen me zei dat het de ‘modus is van de irrealiteit’. Ik vind het ontzettend ironisch dat iemand die psychosegevoelig is, zoveel moeite had met de ‘modus van de irrealiteit’.
Ik weet nu dat veel mensen moeite hebben om de stap te maken naar B1
Als je A2 beheerst, kun je je redden in de dagelijkse gesprekken en je moet dan echt een tandje bijzetten voor het verwerven van hypothetische constructies en het leren maken van ingewikkelde bijzinnen. Ook expats die op het werk Engels spreken blijven vaak hangen in dit A2/B1-limbo.
Ik ging wonen in Utrecht en van mijn psychose was gelukkig niks over. Ik werd ook lid van de openbare bibliotheek en die had op de bovenste verdieping een cd-afdeling. Die was heel groot en ze hadden ook een kast met alleen maar Italiaanse muziek.
Ik had in Bologna al kennis gemaakt met Fabrizio de André, Vinicio Capossela en Carmen Consoli, maar nu nam ik wekelijks cd’s mee naar huis. Ornella Vanoni, Gino Paoli, Roberto Murolo, Mia Martini, Enzo Gragnianiello, Paolo Conte. Leuk was dat. Ook heb ik in die tijd I promessi sposi van Alessandro Manzoni geprobeerd te lezen in een vertaling, maar daar kwam ik niet doorheen, zo saai was dat.
Ik zou nog genoeg Italiaanse boeken gaan lezen, maar de tijd dat ik die in het Italiaans voor mijn plezier zou gaan lezen, lag nog ver van me af.
Comments