Column: ballen van staal

Een sterke man aan het roer, dat is bij uitstek het populistische antwoord op een politieke crisis. Maar in de praktijk is die sterke man best wel eens een sterke vrouw. En het is ook nog maar de vraag, wie het sterkst is: Geert Wilders of Marine Le Pen? Vladimir Poetin of Catherina de Grote?

In Italië hebben we tegenwoordig zelfs de keuze uit een sterke man én een sterke vrouw: naast de overbekende Matteo Salvini van de Lega is nu ook Giorgia Meloni opgestaan, leidster van de nog rechtsere formatie Fratelli d’Italia.

Zij is de politieke revelatie van 2019 en we zullen in het nieuwe jaar vast nog veel van haar horen. De uit de Romeinse volkswijk Garbatella afkomstige Meloni, die op 15 januari 43 wordt, is net als Salvini beroepspolitica pur sang. Op haar 15^de sloot ze zich aan bij het Fronte della Gioventù, de jongerenorganisatie van de ‘postfascistische’ partij MSI.

In 2006 kwam ze in de Kamer van Afgevaardigden voor Alleanza Nazionale, de opvolger van de MSI; van 2008-11 was ze minister voor jeugdzaken in de regering-Berlusconi; en het jaar daarop richtte zij met een paar geestverwanten FdI op, als rechtse breuk met de toenmalige partijleider Gianfranco Fini die meer op het centrum mikte.

In de aanloop naar de verkiezingen van maart 2018 was zij nog de junior partner in het rechtse verbond van Lega, Forza Italia en FdI. Maar dat is zij al lang niet meer.

Met Meloni aan de leiding is FdI in een paar jaar tijd gegroeid van 0 naar 10%. Zij is Berlusconi al ruim voorbij gestreefd, teleurgestelde Vijfsterrenkiezers richten hun hoop nu op haar en zelfs Salvini begint hinder te krijgen van de ‘kwaadaardige dwerg’, zoals hij haar ooit noemde. (Weinig complimenteus, maar dat zijn we van hem gewend.)

Salvini is in populariteit wat teruggezakt sinds hij afgelopen zomer een kabinetscrisis veroorzaakte die hem het premierschap had moeten brengen maar in plaats daarvan de Lega uit de regering kukelde. Daarvan profiteert nu Meloni, die als tengere blonde vrouw zich omhoog heeft moeten vechten in het macho milieu van uiterst rechts en zich zodoende totaal niet laat inpakken door de luidruchtige Lega-leider. Giorgia heeft, zoals een partijgnoot het plastisch uitdrukte, ‘ballen van staal’.

Giorgia presenteert zich nu als vertegenwoordigster van het ware rechts, meer nog dan Salvini die het vorig jaar aanlegde met de Vijfsterrenbeweging en nu een wat gematigder koers voert om kiezers uit de het politieke centrum los te weken.

De naam van haar partij, tevens de titel van het Italiaanse volkslied, zegt het al: Giorgia staat voor ‘God, vaderland en gezin’, en dat zij zelf ongehuwde moeder is doet daar niets aan af. (Maar het homohuwelijk is natuurlijk uit den boze.)

Vanuit de Kamer lanceert zij met vuur en verve de rechtse anathema’s: de dreiging van de – inmiddels met 90% afgenomen – immigratie; de noodzaak van een marineblokkade van Libië; de islamisering van Europa; de dictatuur van Brussel; en de teloorgang van de christelijke waarden.

Daarbij past zij vaak een klassiek politiek discussietrucje toe: je klopt een zaak op, maakt er een karikatuur van en valt vervolgens je tegenstander aan op die karikatuur. Meloni deed dat vorige maand nog met succes naar aanleiding van het Europees Stabiliteits Mechanisme (EMS), een strikt technische Brusselse procedure, waarvan ik je de details zal besparen maar die Giorgia wist uit te leggen als de zoveelste poging van de eurocraten om, met de medeplichtigheid van de Italiaanse regering, Italiaanse spaarders op te laten draaien voor de schulden van Duitse banken. 

Dat is op zijn minst schromelijk overdreven, en ik kan me nauwelijks voorstellen dat ze er zelf in gelooft, maar ze bracht het goed, met bekwaam gespeelde furie en een apocalyptische verschiet.

Geen wonder dus, dat op 19 oktober, tijdens de grote manifestatie van rechts Italië op het plein voor de kerk van Sint Jan in Lateranen in Rome, zij de grote ster was, meer nog dan een voor zijn doen wat tamme Salvini en een Berlusconi die nauwelijks een schim meer van zichzelf is.

Haar krachtig uitgeschreeuwde aanhef  Sono Giorgia! Sono una donna! Sono una cristiana! werd met donderend applaus begroet en vervolgens gebruikt in een ironisch bedoelde remix, die haar populariteit alleen nog vergrootte. 

En inderdaad, wanneer je Meloni ziet en hoort, met haar woest waaiende blonde manen, haar vervaarlijk puilende blauwe ogen en haar vertoornde plat-Romeinse voordracht, ja dan moet je haar toch een ontegenzeglijk charisma toekennen.

Dus als ik ooit nog eens een duchtige kastijding door een strenge meesteres moet ondergaan, laat haar dat dan zijn. Ooh, Giorgia!