Aart Heering
De Milan Design Week is weer achter de rug. Het ontwerpersfestival dat ooit begon als Fuori Salone, een soort bijwagen van de Salone del Mobile, de jaarlijkse grote meubelbeurs van Milaan, is al jaren een van ’s werelds meest vermaarde ontmoetingsplekken van internationaal vernuft en vernieuwing.
Een week lang waren meer en minder centrale stadswijken het toneel van honderden tijdelijke ateliers en presentaties, drukbezochte terrassen en restaurants en gestaag sjokkende, met infomateriaal beladen groepjes bezoekers.
De ruim 1.200 exposanten waren ook nu weer verdeeld over 6 wijken plus tientallen kleinere locaties en individuele presentaties die allemaal behoorlijk ver uit elkaar lagen. Gelukkig beschikt Milaan over een goed functionerend metronet, maar na drie dagen stond mijn stappenteller wel boven de 40 kilometer en dat was nog lang niet genoeg om alles te zien.
Maar wel voldoende om een aantal trends te signaleren. Hier is de Milan Design Week in 5 trends.
1. Duurzaamheid
Sostenibilità, sustainability, Nachhaltigkeit. Dat was het onbetwiste sleutelwoord van de Milan Design Week 2019. Een aanzienlijk deel van de designers had zich toegelegd op hergebruik van textiel, plastic, zaagsel en afvalmateriaal in meubels, tegels, lampen en tapijten met leuzen als Waste no more, Be sustainable, Stop plastic pollution en Save water.
Rossana Orlandi, Milaans ‘designgoeroe’ bij uitstek, had een prijsvraag voor jonge ontwerpers uitgeschreven onder de titel Guiltless Plastic: niet het materiaal is schuldig aan de verontreiniging van onze planeet, maar de onzorgvuldige gebruiker.
Dat ook de wereld van het design daarvan doordrongen raakt, is een nuttige boodschap na een halve eeuw ongelimiteerd plastic dumpen. Laten we daarom maar hopen dat die trend doorzet en niet volgend jaar al plaats maakt voor een nieuwe modehype.
2. Commercie
Origineel design is natuurlijk mooi, maar er moet ook verkocht worden. En ik heb de indruk, dat dit aspect op de Fuori Salone met het jaar belangrijker wordt, wat in tijden van niet of nauwelijks groeiende markten ook heel begrijpelijk is.
Zo is het designdistrict Lambrate, een paar jaar geleden nog het terrein van kleinschalige, jonge en soms gekke experimenten, nu overgenomen door gevestigde interieurontwerpers en hotelmanagers. Sommige meubelfabrikanten hebben dit jaar ook de klassieke Salone, ver weg gelegen op het beursterrein van Rho, even buiten de Milanese stadsgrens, gelaten voor wat zij is en gekozen voor het centrum, ofwel de Fuori Salone, die daardoor ook wat minder revolutionair geworden lijkt.
Maar natuurlijk zijn er ook tegendraadse figuren zoals de Nederlandse topdesigner Maarten Baas, die zijn expositieruimte bij het Stazione Centrale volgehangen had met honderden beeldschermen met (historische) fragmenten van personen die allemaal een zin beginnen met ‘I think‘.
Een kakofonische en vervreemdende ervaring, waarna je voorlopig wel even uitkijkt voordat je zelf een zin begint met ‘Ik denk’!
3. Innovatie
Design en innovatie gaan hand in hand en dat leverde ook dit jaar weer prettige verrassingen op. Zoals de Plastic Stone Tiles, veelkleurige tegels van gerecycled plastic van ontwerper Enis Akiev. Of Miss Solar Light, draadloze lampen in de vorm van een kandelaar waarin kleine zonnepanelen verwerkt zijn, een vinding van de Nederlandse Annet van Egmond en een team van ingenieurs.
In Lambrate stond het Italiaanse bedrijfje Xbacco, zes jonge ontwerpers die zich gespecialiseerd hebben in de vervaardiging van gepersonaliseerde wijnetiketten. Daaronder ook een etiket dat dankzij een bijbehorende app op de iPhone gaat bewegen en de hele historie van de betreffende wijn vertelt. Prachtig!
4. Nostalgie
Design is niet alleen vernieuwing, maar grijpt ook graag terug op de traditie. Zodoende was op het Domplein een 8 meter hoge reproductie geplaatst van Up, de 50 jaar geleden door Gaetano Pesce ontworpen fauteuil met zijn weelderige vrouwelijke vormen.
Om dit design icoon een eigentijds, minder sexy en meer #metoo-achtig, tintje te geven, waren er zo’n 400 grote spijkers in geslagen als symbool van even zovele slachtoffers van geweld tegen vrouwen.
In het jaar van de 500e sterfdag van Leonardo konden natuurlijk ook verwijzingen naar de grote meester uit Vinci niet ontbreken. Vandaar het Leonardo Horse Project: 13 interpretaties van verschillende kunstenaars van het door Leonardo ontworpen, maar nimmer gerealiseerde paardenbeeld.
Masterly tenslotte, de collectieve tentoonstelling van Nederlandse designers, was dit jaar opgedragen aan Rembrandt in zijn 350e sterfjaar.
5. Nederlanders
Over Nederlanders gesproken… Tijdens de Design Week is Nederlands, na Italiaans en Engels, de meest gehoorde taal in Milaan. Dutch Design doet het goed als begrip en na de Italianen vormen Nederlanders de grootste groep exposanten, met oudgedienden als Moooi, Lensvelt, Baas en Eek naast honderden minder bekende namen.
In elk designdistrict waren ze te vinden, de Nederlanders. In totaal 120 van hen, verdeeld over 30 presentaties van zeer verschillende aard – van tuinmeubelen tot sieraden en van speelgoed tot tapijten – vonden elkaar in Masterly, de Nederlandse expositie die nu voor de vierde keer werd gehouden in het indrukwekkende Palazzo Turati vlak bij de Dom.
Ook nu weer een must voor elke bezoeker, volgens de lokale- en vakpers, die als altijd onder de indruk was van de schitterende entree, een binnenplaats met 15.000 tulpen, waar de opening werd opgeluisterd met een zangoptreden van Reinout Bosman, tevens blogger op deze site.
De gedachte van een collectieve nationale tentoonstelling lijkt trouwens aan te slaan: even verderop, in Palazzo Litta, volgden de (Zuid-)Koreanen het Nederlandse voorbeeld.
Comments