Aart Heering
Het stadje Tolentino ligt strategisch tussen de Adriatische kust en het lieflijke, met middeleeuwse dorpen bezaaide, heuvellandschap van de regio De Marken (Le Marche). Maar het ligt ook in de provincie Macerata, die vanouds een centrum is van kleine (meestal familie-)bedrijven die schoeisel, tassen en andere accessoires vervaardigen en met hun vakmanschap de kwaliteit van het Made in Italy-merk garanderen.
Een slecht bewaard geheim van de Italiaanse luxe-industrie is dat modehuizen als Gucci, Versace, en Fendi hun waren lang niet altijd zelf maken, maar de ambachtelijke productie ook uitbesteden aan onderaannemers zoals die van Macerata.
Dat mogen we alleen niet aan de grote klok hangen en dus legt men contractueel vast dat de leveranciers niet bekend mogen maken voor wie zij werken. (Daarom krijg je de foto’s van luisterrijke logo’s die ik in De Marken heb gemaakt, ook niet te zien.)
Zodoende strijken de grote namen met de eer (en de poet), en blijven de daadwerkelijke makers anoniem.
Crafted Society
Een uitzondering is het Amsterdamse Crafted Society, dat Italiaanse luxegoederen op de markt brengt, maar daarbij juist wél de namen van zijn leveranciers in De Marken bekendmaakt.
Volgens oprichters Martin Johnston en Lise Bonnet is het immers niet meer dan eerlijk dat ook zij meedelen in de naamsbekendheid. Daarom zie je in de handgemaakte mocassins die dit bedrijf in de aanbieding heeft naast het eigen logo ook dat van de makers, het bedrijf Bluestar in het dorp Montegranaro.
Bij een bedrijfsbezoek vorige week kregen we hier te zien hoe je zo’n luxe slof in elkaar zet. Een secuur karwei, waar de nodige tijd in gaat zitten. Zodat je begrijpt waarom zulke echt handgemaakte producten ook niet goedkoop zijn.
Schoenmakers
Verderop, bij de Impresa Familiare Grassetti in Corridonia, houdt directeur Maio Grassetti het ambachtelijke schoenmakersbedrijf nog in ere. (Hij heeft daarvoor vooral jonge immigranten in dienst, die volgens hem snel leren en uitstekend werk leveren.) En bij ALES Pelletterie in Tolentino worden leren tassen, beurzen en portemonnees nog met de hand vervaardigd.
’s Avonds organiseerde Crafted Society voor zijn leveranciers een feestmaal met muziek in het 14e-eeuwse (maar grondig gerestaureerde) Castello della Rancia, even buiten Tolentino.
Een mooie opsteker voor deze mensen, die 5 jaar geleden getroffen werden door dezelfde zware aardbeving, die aan de andere kant van de Apennijnen het stadje Amatrice in puin legde.
Veel bedrijfspanden stortten toen in en de productie daalde tot een historisch minimum. Net toen het ergste leed geleden was, kwam de Covid-crisis er nog eens overheen.
Maar ook nu komen deze kleine ondernemers er weer overheen, dankzij hun unieke kennis en ervaring, die voor veel opdrachtgevers een goede reden is geweest om de productie in Italië te houden en toch maar niet te verplaatsen naar lagelonenlanden.
Verdrag van Tolentino
Tolentino zelf, onder historici bekend door het Verdrag van Tolentino, waarmee Napoleon en de paus in 1797 vrede sloten, bezit de gebruikelijke attracties van een Midden-Italiaanse provinciestad. Een degelijke stadswal met dito bolwerken, smalle middeleeuwse straten, een bescheiden domkerk, een neoklassieke schouwburg en een levendig centraal plein.
San Nicola
Verreweg het mooiste monument is de basiliek van San Nicole da Tolentino, gewijd aan een autochtone heilige, dus niet te verwarren met de San Nicola van wie onze Sinterklaas is afgeleid. (Toen ik tegenover de pastoor die vergissing maakte, reageerde hij enigszins ontstemd.)
De basiliek, waaraan tussen de 13e en de 17e eeuw regelmatig is ge- en verbouwd, is vooral de moeite waard vanwege de Capellone San Nicola met 14e-eeuwse fresco’s die de wonderen van de stadsheilige weergeven, en de aanpalende binnenplaats met kloosteromgang.
Niet alles is trouwens toegankelijk, omdat een deel van de kerk nog wordt gerestaureerd na de aardbeving van 2016.
Steigers
Dat is trouwens wat het meest opvalt in Tolentino: het enorme aantal woningen en monumenten dat nog in de steigers staat. Maar tegelijk zie je aan de vele helder gesausde panden en vakkundig verstevigde muren dat ook zeker zoveel al wel is hersteld.
Restauratie na een aardbeving is nu eenmaal een moeizame en trage onderneming. Als een hele straat getroffen is, moet je de woningen pas één voor één opknappen, zodat het volgende huis tegen een al verstevigde wand aanleunt.
Het duurt dus lang, maar er zit muziek in, in Tolentino. Dat maakt het work in progress fascinerend om te zien, maar hopelijk is dat over nog eens 5 jaar voorbij.
Comments