Aart Heering
Bij het woord Elba denken de meeste mensen aan twee dingen: Napoleon en strand. Inderdaad is het eiland voor de Toscaanse kust wereldberoemd geworden als ballingsoord van de verslagen Franse keizer. Ook is het in de zomer een geliefde bestemming van vooral Duitse en Italiaanse badgasten. Maar een korte, door de plaatselijke VVV voor buitenlandse journalisten georganiseerde, studiereis maakte mij onlangs duidelijk dat het eiland veel meer te bieden heeft, en dan vooral buiten het hoogseizoen.
Dit moet je zien en doen op Elba.
Inhoudsopgave
De boot naar Elba
Je bereikt Elba vanuit de haven Piombino, een wat verlopen voormalig centrum van een staalproductie, waarvan nu nog de roestende verlaten hoogovens in het havengebied getuigden.
Elke 20 minuten is er een afvaart. In het hoogseizoen loopt dit op tot wel 100 afvaarten per dag. Voor de overtocht betaal je tussen de € 10 en de € 20 per persoon. Voor een auto komen daar nog enkele tientjes bij. De tarieven zijn afhankelijk van het tijdstip en het seizoen.
Meer info vind je bij Moby Lines.
De veerboot brengt je in een uurtje over het Kanaal van Elba heen naar het stadje Portaferraio (letterlijk IJzerhaven), waar ongeveer de helft van de 30.000 elbani wonen.
Napoleon in Portoferraio
De voornaamste attractie in Portaferraio, naast een Florentijns fort, is het Casa dei Mulini, een miniatuurpaleis waar in 1814 Napoleon woonde en dat nu een museum is. Napoleon heeft maar tien maanden op Elba verbleven, voordat hij de wijk nam terug naar Frankrijk voor een laatste mislukte machtsgreep, maar heeft op het eiland een blijvende indruk achtergelaten.
De steile, brede trap die van de haven naar het museum voert heet natuurlijk Scalinata Napoleone. In de straatjes rond het museum kun je allerhande Napoleon-snuisterijen kopen en zelfs het plaatselijke bier en mineraalwater dragen zijn naam.
Napoleonwater Napoleonbier
Het museum zelf is eerlijk gezegd nogal pover. Het oorspronkelijke keizerlijke meubilair is verloren gegaan en daarom vervangen door her en der bijeen gegaarde meubels, schilderijen en beelden in Empire-stijl, waaronder een uitermate lelijk en volstrekt niet gelijkend borstbeeld van de keizer.
Het Napoleonmuseum op Elba In het Napoleonmuseum Interieur van het Napoleonmuseum op Elba Lelijk borstbeeld van Napoleon
Maar ach, de entree kost maar 5 euro en vanuit de tuin heb je een schitterend uitzicht op de baai van Portoferraio, het fort en de antieke vuurtoren.
De Magneetberg
Met een oppervlak van 224 vierkante kilometer is Elba – na Sicilië en Sardinië – het op twee na grootste Italiaans eiland. Het telt maar liefst 147 kilometer kustlijn en telt bijna 100, meer of minder makkelijk te bereiken, stranden.
In vroegere jaren waren die vrijwel de enige reden waarom toeristen naar het eiland kwamen en was Elba ook een geliefde bestemming voor de Italiaanse en internationale jetset. Maar in de afgelopen jaren is daar een beetje de klad ingekomen, zodat de Pro Loco van Elba nu ook inspeelt op de trend van de actieve vakantie.
Strand op Elba Strand op Elba in oktober Elba vanaf de zee De kustlijn van Elba
Daarvoor zijn nieuwe attracties gevonden in een eeuwenoude traditie van het eiland: de mijnbouw. De westkust is al sinds de tijd van de Etrusken, pakweg 4 eeuwen voor Christus, een belangrijke bron van ijzererts. (Elba is het Etruskische woord voor ijzer.)
Je kunt dat ook zien aan de kleuren van de rotsen: vooral roestbruin, maar ook blauw van azuriet, groen van malachiet en grijszwart van magnetiet, een ijzeroxide met magnetische werking.
Het groen van malachiet Mineralen in de rotsen op Elba
Een van de voornaamste Europese vindplaatsen is een heuvel op de zuidoostelijke punt van Elba die dan ook Monte Calamita heet, de Magneetberg. Hier werd tot ver in de vorige eeuw ijzer gewonnen, met een topproductie in de jaren 1942-43, voor de oorlogsmachine van de toenmalige Duitse bondgenoot.
Na de oorlog werden nog nieuwe gangen gegraven, maar in 1981 was het door de prijsdaling op de wereldmarkt afgelopen met de ertswinning. De verlaten mijnen zijn nu, samen met het ongerepte natuurgebied van de Magneetberg, een prachtig museo diffuso (verspreid museum) geworden.
Actieve vakantie op Elba
Vertrekkend van het dorp Capoliveri kun je in een kleine 5 uur om de berg heen lopen door een woest landschap van kleurige rotsen, struikgewas en frisgroene lage dennen.
Wij hebben het met de mountainbike gedaan en kwamen zo langs het prachtige Spiaggia dell’Innamorata, het Strand van de Verliefde Vrouw, dat in lokaal dialect ook bekend staat als de Cala de lo Fero, de inham van het ijzer, dat hier werd ingeladen.
Mountainbiken op Elba Biking op de Magneetberg
Even verderop kun je een ondergrondse tocht maken door de mijngangen maken, die sinds kort zijn ingericht voor rondleidingen, met origineel materiaal en indrukwekkende, door dynamiet veroorzaakte afgronden.
Overigens leent het hele eiland zich, vooral in de minder hete maanden, uitstekend voor trekking. De bekendste routes zijn de Grande Traversata Elbana, een circa 22 uur lange doorkruising van het hele eiland, en de klim naar de top van de 1.019 meter hoge Monte Capanna, waarmee zo’n 5 uur is gemoeid.
Steeds populairder wordt Elba tenslotte voor kanoërs en kajakkers, die desgewenst het hele eiland in 5 dagen om kunnen varen.
De keuken van Elba
De plaatselijke keuken is vooral gebaseerd op vis, maar in de heuvels worden ook everzwijnen en konijnen gevangen. Mij is vooral een lunch bijgebleven van rauwe zwaardvis, tonijn, ricciola, inkvis en garnalen, begeleid met Ansonica, een frisse witte wijn van een plaatselijke druivensoort.
Ansonica van Elba Op Elba eet je rauwe vis
En een diner van gesmoord wild zwijn met een eveneens lokale Elba Rosso Riserva. Hét typische dessert van Elba is de schiaccia ubriaca (dronken cake), bereid met olijfolie, krenten, pijnboompitten en de heerlijke, ook ter plekke bereide, dessertwijn aleatico. (Behalve in het noordoosten van het eiland, waar witte muskaatwijn word gebruikt: zelfs op een betrekkelijk klein gebied als dat van Elba heb je dus al meerdere plaatselijke recepten.)
Het Druivenfeest
Wie begin oktober naar Elba komt, moet zeker het Festa dell’Uva, het Druivenfeest van Capoliveri, niet missen. Dit rustieke dorp op een heuveltop telt maar 4.000 inwoners, maar die zijn verdeeld over vier wijken die elkaar tijdens dit oogstfeest de loef afsteken met historische verkleedpartijen en een kookwedstrijd.
Die werd dit jaar gewonnen door de wijk Torre, met een tegelijk originele als klassieke miele fritto, een gefrituurde Etruskische pannenkoek van speltmeel en honing: als lid van de jury weet ik dat.
Op zondag wordt het hele dorp één groot theater, met de meest gevarieerde tableaux vivants en de meest zonderlinge ontmoetingen:
- Bevallige Romeinse druivenpersters.
- Middeleeuwse bedelmonniken.
- Een anarchist uit 1900 die een heftig politiek debat aangaat.
- Een wijnboer uit de jaren 60 die een glas pas gedestilleerde grappa aanbiedt (60%!).
- Pasta etende gendarmen.
- Aan het banket liggende antieke Romeinen.
- Reidansende tempelmaagden en geile saters.
- Coureurs die met hun Lancia Delta de Ronde van Elba van 1994 nog eens overdoen.
De saters Reidans in Capoliveri Middeleeuws gezin Rallyrijders met de in de jaren 90 onverslaanbare Lancia Delta Gendarmen Pasta etende gendarme Doorkijkje tijdens het Druivenfeest De wijnboer Bedelmonnik Bacchanaal op Elba De anarchist
Redenen genoeg om volgend jaar weer eens te komen kijken!
Meer foto’s van het wonderschone Elba zien? Bekijk hier hoe mooi Elba is.
Zelf de mooiste plekken op Elba ontdekken?
Krijg je al zin om naar dit geweldige eiland af te reizen en al die mooie plekken, wandelroutes, stranden en gezellige dorpen zelf te ervaren? Van een vakantie op Elba zul je geen spijt krijgen!
Hier vind je de beste en voordeligste accommodaties op Elba.
Ben je al vaker op Elba geweest? Wat zijn de mooiste plekken op Elba volgens jou? Laat hieronder je reactie achter.
Bekijk ook: de mooiste plekken in Italië.
Voor meer informatie over Elba: www.visitelba.info
Comments