Dit zijn officieel de 25 allermooiste stranden van Italië ⛵ (2023)

Waar moet je volgens de deskundigen zijn om de mooiste stranden van Italië te zien? De Italiaanse milieu-organisatie Legambiente deelt jaarlijks, in samenwerking met de Touring Club Italiano (zeg maar de Italiaanse ANWB), een paar honderd Bandiere Blù (blauwe vaandels) uit aan stranden waar de kwaliteit van het water goed genoeg is om onbezorgd te kunnen zwemmen. Dit jaar zijn dat er 458, die met elkaar een aanzienlijk deel van de bijna 8.000 Italiaanse kustkilometers bestrijken. De volledige lijst, ingedeeld per provincie, vind je hier.

De mooiste stranden in 2023

De Italiaanse milieuorganisatie Legambiente en de internationale stichting FEE (Foundation for Environmental Education) kennen jaarlijks zogeheten Bandiere Blu (blauwe vlaggetjes) uit aan stranden waar je in een prettige omgeving onbezorgd kunt zwemmen. Dat waren er dit jaar 458 in 226 gemeenten. Daaruit maakt Legambiente vervolgens, in samenwerking met de Touring Club d’Italia, een beredeneerde keuze van de allermooiste stranden van het land.

Net als het aantal schone stranden is ook daarvan het aantal dit jaar gestegen, van 18 naar 21 zeestranden en van 7 naar 11 meren. Dat geeft aan dat niet alleen de kwaliteit van het water geleidelijk aan toeneemt, maar ook die van factoren als natuur en ecologie, bereikbaarheid en cultuur. Soms leidt dat tot onsympathiek lijkende maar noodzakelijke maatregelen. Zo is voor het befaamde strand van Baunei op Sardinie en het Meer van Molveno in Trentino een maximum aantal bezoekers vastgesteld.

De meeste van de 32 winnaars zagen we ook al op de lijst die in 2022 werd opgesteld. Net als vorig jaar telt Sardinië het hoogste aantal superstranden, ofwel 7 tegen 6 vorig jaar, gevolgd door Toscane, dat er vier telt, net als in 2022.

Twee zuidelijke regios zijn dit jaar voor het eerst vertegenwoordigd in de eredivisie. In Calabria biedt Tropea stranden met kristalhelder water, waar het in het voor en naseizoen beslist niet druk is (maar in augustus wel!) en een prachtig op een klif gelegen centro storico. Daarnaast is het omliggende gebied beroemd om zijn culinaire specialiteiten, met name de lokale uiensoort, de licht zoete cipolla di Tropea. Het achterland is prachtig voor een dagje trekking door de natuur, bij voorbeeld in het Parco del Pollino in de Appennijnen. Prachtig gelegen midden in dezelfde Centraalitaliaanse bergrug ligt het Lago di Scanno in de regio Abruzzo. Het ruim 900 meter hoog gelegen hartvormige meer is een bekend watersportcentrum midden in de Appennino Abruzzese, en is met name in de zomer een verfrissende afwisseling op de dan droge en hete bergen.

Verder valt op dat net als vorig jaar de coryfeeën van het massatoerisme, de Adriatische stranden van Triest tot Pescara aan de oostkust, en de Riviera Ligure in het westen, op de lijst geheel ontbreken. De reden daarvoor is ongetwijfeld dat de stranden hier weliswaar goed worden onderhouden en ook het water geleidelijk aan steeds schoner wordt, maar dat ze voor natuurliefhebbers weinig te bieden hebben en in het seizoen allesbehalve rustig zijn. Wellicht is dat laatste ook de reden waarom de Cinque Terre dit jaar van de lijst zijn afgehaald. De vijf dorpjes aan de steil in zee afdalende Ligurische zuidkust zijn weliswaar idyllisch gelegen maar ook duidelijk slachtoffer van overtoerisme.

De volledige lijst van gemeenten en stranden met de Bandiera Blu 2023 vind je hier.

De kusten van Italië

Als we de lijst van 2023 vergelijken met die van vorig jaar dan zien we dat op Sardinie de stranden van Baunei, Posada en de Gallura zijn bevorderd. Als new entry figureert Bosa, een kleurrijk stadje aan de Sardijnse westkust, net als Cabras, dat vlak bij de vorig jaar vermelde Golf van Oristano ligt. Kortom, heel West Sardinie is de moeite waard. Op de zuidpunt van het eiland, een paar kilometer het binnenland in, ligt het rustieke dorp Domus de Maria, met zijn brede zandstranden, moeilijk te bereiken inhammen en klautertochten over de rotsen. (Vorig jaar was grofweg dezelfde kust opgenomen als het Litorale di Chia, een kleine badplaats aan zee.)

De Sardijnse hoofdstad Cagliari is vlakbij en is altijd een bezoek waard. Ten zuiden van het chique Olbia met zijn vooral door toeristen gebruikte vliegveld. ligt Budoni. bekend om zijn brede witte stranden. Het is een van de meer dan 20 badplaatsen met Bandiera Blu aan de oostkust van Sardinie, tussen de al even bekende plaatsen San Teodoro en Posada.

In Toscane wordt het Isola di Capraia andermaal geprezen. De Maremma Toscana, die vorig jaar nog als een geheel werd gepresenteerd, is nu goed voor twee vermeldingen. Castiglione della Pescaia, een antiek dorp met vrijwel uitsluitend betaalstranden, en het fraaie Middeleeuwse stadje Capalbio, dat ooit bekend was als toevluchtsoord van linkse Romeinen met geld.

De stranden van de aan zee gelegen wijk Capalbio Scalo zijn mooi, maar in het natuurgebied aan ten noorden daarvan ligt een kilometers lang ongerept en alleen te voet bereikbaar vrij strand. Nieuw op de lijst is het Isola del Giglio, een van de eilanden voor de Toscaanse kust. Minder bekend dan het grotere Elba biedt Giglio, dat maar 1500 inwoners telt en voor een groot deel onbewoond is, zowel zandstranden als rotsige kust waar het in alle rust goed wandelen is, naast de typische badplaatsactiviteiten in de drie kleine dorpjes die het eiland telt.

In Apulie worden Nardo en Porto Cesareo vermeld, die eigenlijk geen nieuwkomers zijn, maar vorig jaar onder een noemer vielen als Alto Salento Jonico, de westkant van de hak van de laars. Wel nieuw is Vieste, op de Gargano, de uitstulping in het noordwesten van Apulie. De Gargano telt een aantal onder buitenlanders minder bekende stranden, maar is daarnaast een nationaal park met rustieke dorpjes en dicht beboste bergen van meer dan 1000 meter hoog, ideaal voor trekking en paardrijden. Aan de rand van het park ligt San Giovanni Rotondo, dat wereldvermaard is geworden als centrum van de cultus rond volksheilige Padre Pio.

In Campania is de befaamde Cilento-kust, die vorig jaar nog als een geheel werd vermeld, nu vertegenwoordigd met twee locaties die eigenlijk bergdorpen zijn, maar waarvan het territorium zich uitstrekt tot aan zee, San Giovanni a Piro en San Mauro Cilento. Dat is ook het aantrekkelijke van deze plaatsen. Zo lig je te bakken aan zee en zo zit je een half uur later te genieten van een koele bries, plaatselijke wijn, vlees of vis en een schitterend uitzicht op de Ionische Zee.

Verderop naar het westen, voorbij het bekende (Marina di) Camerota, aan de rand van het Parco Nazionale del Cilento bieden de drie gemeenten Pollica, Acciaroli en Pioppi dezelfde afwisseling van zee en berg. In Basilicata behield Matera zijn positie en ook Sicilië bleef onveranderd, met de eilanden Pantelleria en Salina. 

De meren

De 7 bekroonde meren van 2022 (Mis, Fiè, Monticolo ofwel Appiano, Molveno, Avigliano, Accesa en Garda west) zijn alle gepromoveerd. Dit jaar is het aantal bekroonde meren toegenomen tot 11, maar dat is voor een deel kustmatig, omdat de twee Lombardische meerstranden, die van Toscolano Maderno en Gardone Riviera vorig jaar beide onder de noemer Westoever van het Gardameer vielen.

De voornaamste nieuwkomer is het Lago di Scanno, waarvan hierboven al melding werd gemaakt. Daarnaast werden het Cannero aan het Lago Maggiore (Piemonte) en het strand van Alpago aan het Lago di Santa Croce, een stuwmeer in Veneto, toegevoegd. In Trentino kwam het Lago di Ledro erbij, een bergmeer met kristalhelder water waarvan de temperatuur ondanks de hoge ligging (650 meter) in de zomer tot boven de 20 graden kan stijgen. Het meer is daarnaast bekend als vindplaats van een dorp op paalwoningen uit de Bronstijd. 

Cinque Vele voor de mooiste stranden

Daarnaast worden ook vele (zeiltjes) uitgedeeld voor ‘de mooiste stranden’, waarbij naast de kwaliteit van het water en het strand zelf ook wordt gekeken naar andere factoren, zoals duurzaamheid, omgeving, natuur, rust en bereikbaarheid.

Daaronder vallen ook de mogelijkheden voor activiteiten als fietsen, kanovaren, duiken en trekking en de nabijheid van rustieke eetgelegenheden. De hoogste categorie is die van Cinque Vele, vijf zeiltjes, en die is weggelegd voor slechts 25 kleine en grote kustgebieden, waarvan 18 aan zee en 7 aan meren.

6 winnaars op Sardinië

De regio Sardinië is de grote winnaar, met maar liefst 6 vermeldingen, wat geen wonder is, omdat je op dit eiland ondanks het massatoerisme altijd nog wel een afgelegen, door steile hellingen en een azuurblauwe zee omringde, cala (strand op zijn Sardijns) kunt vinden.

De 7 meren, en ook dat zal geen verrassing zijn, liggen op één na allemaal in het noorden. Opvallend is dat op de uiterste zuidpunt en de Tremiti- archipel na, geen enkel Adriatisch strand 5 zeiltjes waard is gebleken. Maar ja, als je die eindeloze rijen strandstoelen en parasols ziet staan tegen de achtergrond van een eveneens eindeloze bebouwing, dan kun je je de reden daarvoor ook wel indenken.

18 mooiste stranden aan zee

Hieronder nu de 18 zeestranden, in de volgorde van Legambiente:

1. Baunei

De nummer 1 van de zeestranden is Baunei aan de zuidwestkust van Sardinië in de provincie Nuoro. Blanke stranden met exotische namen als Cala Luna en Cala Birioli, en wandelpaden in een schitterende natuur waarin het groen is doorspikkeld met gele brem en roze oleanders. Dichtbij het woeste binnenland van Dorgali.

2. Cilento Antico

Het strand van Cilento Antico in de provincie Salerno, Campania. Aan de voet van de 1.130 meter hoge Monte Stella, in het nationaal park waarin ook de beroemde tempels van Paestum liggen.

3. Maremma Toscana

De Toscaanse zuidkust biedt nog lange stroken vrij strand, onder meer in de gemeente Capalbio, tegen een ongerept natuurgebied aan.

4. Isola di Capraia

Ook in Toscane ligt het eiland Capraia, met nog geen 400 inwoners en een rotsachtige kust, met schaarse stranden, prachtige grotten en steile paden.

5. Litorale di Chia

Aan de zuidkust van Sardinië, niet ver van Cagliari, worden de blanke stranden van Chia door velen beschouwd als de beste stranden van Italië. De wateren kleuren hier in een betoverende tint turkoois en het zand lijkt op vloeibaar goud. Omlijst door zandduinen en jeneverbesstruiken.

De lagune achter het strand van Chia is een belangrijke broedplaats voor flamingo’s en dolfijnen zijn regelmatige bezoekers van de baai. Populair bij zowel de lokale bevolking als surfers. Sommige, zoals Cala Cipolla, slechts te voet bereikbaar.

6. Isola di Salina

Het op één na grootste van de Eolische eilanden, boven Sicilië, minder druk dan Lipari en minder mondain dan Panarea, bestaat uit een 860 meter hoge vulkaan met aan de voet een serie kiezelstrandjes.

7. Gallura Costiera

Weer op Sardinië. Ditmaal de noordoostelijke kust rond Santa Teresa Gallura en het AMP (Area Marina Protetta: maritiem reservaat) van Capo Testa.

8. Costa d’Argento

In het uiterste zuiden van Toscane, lange witte stranden tussen Orbetello en de Monte Argentario. Bij Porto Ercole, het voormalig lustoord van de Oranjes. Het belendende eiland Giglio wordt ook maar meegenomen.

9. Alto Salento Jonico

De mooiste stranden van Apulië vind je in de Salento, onderaan de hak van de laars. Aan de westkant, aan de Ionische Zee rond de kustplaatsen Gallipoli en Nardò en het maritiem reservaat van Cesarea.

10. Alto Salento Adriatico

Aan de oevers van de Adriatische Zee, maar zonder kunstmatig opgespoten zandstranden voor een langzaam aflopende bodem. In plaats daarvan steil in zee afdalende bergen met kristalhelder water en het schitterende stadje Otranto op fietsafstand.

11. Baronia di Posada

De oostkust van Sardinië, uitgestrekte stranden met fijn wit zand zonder de intensieve bebouwing en de pretparken van de meer naar het noorden gelegen Costa Smeralda. Ideaal voor watersport, onder andere kajakken, met in het achterland het authentieke Sardinië van de Barbagia.

12. Cinque Terre

De overbekende 5 stadjes aan de Ligurische zuidkust, met hun steil in zee afdalende bergen, eeuwenoude terrassen, adembenemende wandelroutes en meer en minder afgelegen strandjes.

13. De kust van Maratea

Aan weerskanten van de rustieke badplaats Maratea ligt de bergachtige en slechts 20 kilometer lange Tyrreense kuststrook van de kleine regio Basilicata. De smalle kronkelweg hoog boven zee biedt prachtige panorama’s en is op de fiets goed te doen.

14. De Golf van Oristano

Witte stranden, kristalhelder water, pijnbomen voor de schaduw, antieke wachttorens tegen Saraceense invallen en grote aantallen flamingo’s. Dit alles aan de Sardijnse westkust.

15. Costa del Mito

De ‘mythische kust’ van Palinuro en Marina di Camerota in de Cilento. Grillige, recht in zee afdalende rotsen met fascinerende grotten, stranden die alleen per boot te bereiken zijn en bovenop leuke dorpen en schappelijk geprijsde restaurantjes.

16. Pantelleria

Het eiland Pantelleria ligt midden in het Kanaal van Sicilië. Het paradijs van kappertjes en dessertwijn, exclusief vakantieoord met een schitterende kustlijn.

17. Isole Tremiti

De Tremitische Eilanden vormen een archipel van 3 kleine eilandjes, plus het onbewoonde en ontoegankelijke Pianosa, ten oosten van de Apulische kust. Het hele gebied is een maritiem reservaat en prachtig voor duikers en snorkelaars.

18. Planargia

Aan de noordoostkust van Sardinië, ten noorden van Oristano. Betrekkelijk rustig en ongerept, met talloze grote en kleine kiezel- en zandstranden. Geliefd bij windsurfers uit de hele wereld.

7 mooiste stranden aan een meer

En dan hier de 7 meren met de mooiste stranden van Italië:

1. Lago del Mis

Stuwmeer in de gelijknamige vallei in het Nationaal Park van de Dolomiti Bellunesi in de regio Veneto. Niet druk bezocht, met pure natuur, wandelpaden en watervallen.

2. Lago di Fiè

Völser Weiher in het Duits. Alpenmeer op ruim 1.000 meter hoogte in de provincie Bolzano/Bozen. Idyllisch gelegen aan de voet van de Dolomieten.

3. Laghi di Monticolo

Oder Montiggler Seen auf Deutsch. Ook in de buurt van Bolzano, twee kleine meren op 500 meter hoogte. Zwemmen, vissen en rust in de zomer en ‘s winters schaatsen.

4. Lago di Molveno

In Trentino, aan de voet van de Dolomiti di Trento, geliefd uitgangspunt voor trekking, fietstochten en mountainbiking.

5. Lago di Garda (westelijke oever)

Het Gardameer hoeft geen betoog, maar Legambiente geeft de voorkeur aan de westkust, in de Lombardische provincie Brescia, met stadjes als Sirmione, Salò en Desenzano.

6. Lago di Avigliana Grande

Het grootste van 2 meren in de provincie Turijn. Als landschapspark beschermd gebied.

7. Lago dell’Accesa

Kleine oase in de Maremma in Toscane met archeologisch park (Etrusken). Vorige zomer triest vermaard geworden door een illegale raveparty midden in de coronacrisis, maar normaal toegankelijk en populair bij lokale badgasten en sportvissers.

Hier vind je alle locaties van de mooiste stranden van Italië met 5 zeilen

Bron mooiste stranden Italië 2022: Il Messaggero